uprzedzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zrobić coś wcześniej niż ktoś inny, starający się zrobić to samo lub dążący do tego samego celu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

KATEGORIE FIZYCZNE

Ilość, liczby i liczenie

kolejność

synonimy:

ubiec
wyprzedzić

uprzedzić bramkarza, defensorów, napastnika, obronę, obrońców, stoperów; konkurencję, konkurentów, rywali; atak, działania, interwencję; pytania, wątpliwości, zarzuty
uprzedzić w ostatniej chwili

	[...] wyprowadził cios kolbą karabinu ni to klęcząc, ni leżąc. O sekundę uprzedził pchnięcie krótką włócznią, zadane przez nastolatka, którego przewrócił trafiony odłamkiem towarzysz. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
	[...] uprzedził golkipera przyjezdnych, zdobywając drugą bramkę dla swego zespołu. źródło: NKJP: Klasa A, Podhale, Dziennik Polski, 2001-09-24
	Zrodził się wówczas pomysł przejęcia inicjatywy: uprzedzić posunięcie władz, samemu się rozwiązać i zapewnić pracownikom redakcji sześciomiesięczną pensję, wypłacaną w przypadku zwolnienia grupowego. źródło: NKJP: Piotr Osęka, Encyklopedyści, Gazeta Wyborcza, 1998-03-06-
	Chcę tutaj z góry uprzedzić pytania w tym zakresie. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.09.2000,
	Atak został uprzedzony przez włoskie siły specjalne, które aresztowały pięciu obywateli Tunezji [...]. źródło: NKJP: (MARO): Izrael izolowany, Dziennik Polski -Sport, 2002-12-05

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uprzedziłem +(e)m uprzedził	uprzedziłam +(e)m uprzedziła	uprzedziłom +(e)m uprzedziło	uprzedziliśmy +(e)śmy uprzedzili	uprzedziłyśmy +(e)śmy uprzedziły
2 os.	uprzedziłeś +(e)ś uprzedził	uprzedziłaś +(e)ś uprzedziła	uprzedziłoś +(e)ś uprzedziło	uprzedziliście +(e)ście uprzedzili	uprzedziłyście +(e)ście uprzedziły
3 os.	uprzedził	uprzedziła	uprzedziło	uprzedzili	uprzedziły

bezosobnik: uprzedzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uprzedźmy
2 os.	uprzedź	uprzedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uprzedziłbym bym uprzedził	uprzedziłabym bym uprzedziła	uprzedziłobym bym uprzedziło	uprzedzilibyśmy byśmy uprzedzili	uprzedziłybyśmy byśmy uprzedziły
2 os.	uprzedziłbyś byś uprzedził	uprzedziłabyś byś uprzedziła	uprzedziłobyś byś uprzedziło	uprzedzilibyście byście uprzedzili	uprzedziłybyście byście uprzedziły
3 os.	uprzedziłby by uprzedził	uprzedziłaby by uprzedziła	uprzedziłoby by uprzedziło	uprzedziliby by uprzedzili	uprzedziłyby by uprzedziły

bezosobnik: uprzedzono by

bezokolicznik: uprzedzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uprzedziwszy

gerundium: uprzedzenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: uprzedzony

odpowiednik aspektowy: uprzedzać

+

uprzedzić

+

KOGO/CO

Czasownik z przedrostkiem u- od rzeczownika przód, przyimka przed; zob. przód , przed