liczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

dodawać do siebie poszczególne jednostki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE

Ilość, liczby i liczenie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przeliczać

Połączenia

liczyć liczby; ilość czegoś; członków, dzieci, osoby, zawodników, żołnierzy; budżet, dochody, kasę, koszty, pieniądze, pieniążki, przychody, wpływy; straty, zyski; głosy, punkty, wyniki; mecze; kalorie; kroki, oddechy; czas, dni, godziny, wiek
dobrze, skrupulatnie, źle; szacunkowo; szybko liczyć; liczyć podwójnie
zacząć liczyć

Cytaty

	Kontrolujące osoby wchodzą w środku zajęć, liczą dzieci, zapisują, kto je prowadzi i jak pracuje. źródło: NKJP: (WOJ): Wstążeczkowy protest, Dziennik Polski, 2005-01-27
	Mnie nie brali do gry, bo byłem za młody i za słaby. Sędziowałem im w meczach i liczyłem punkty. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000
	Komisja posła Pęka liczy straty, jakie skarb państwa poniósł w wyniku prywatyzacji Banku Śląskiego. źródło: NKJP: Paweł Rożyński: Śląska debata, Gazeta Wyborcza, 1994-03-11
	Nieuchronnie nadchodzi jednak czas, kiedy będziemy rozmawiać z całym światem za darmo, zapominając o terrorze zegara liczącego każdą sekundę połączenia. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Świat za darmo?, Polityka, 2006-03-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	liczę	liczymy
2 os.	liczysz	liczycie
3 os.	liczy	liczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	liczyłem +(e)m liczył	liczyłam +(e)m liczyła	liczyłom +(e)m liczyło	liczyliśmy +(e)śmy liczyli	liczyłyśmy +(e)śmy liczyły
2 os.	liczyłeś +(e)ś liczył	liczyłaś +(e)ś liczyła	liczyłoś +(e)ś liczyło	liczyliście +(e)ście liczyli	liczyłyście +(e)ście liczyły
3 os.	liczył	liczyła	liczyło	liczyli	liczyły

bezosobnik: liczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę liczył będę liczyć	będę liczyła będę liczyć	będę liczyło będę liczyć	będziemy liczyli będziemy liczyć	będziemy liczyły będziemy liczyć
2 os.	będziesz liczył będziesz liczyć	będziesz liczyła będziesz liczyć	będziesz liczyło będziesz liczyć	będziecie liczyli będziecie liczyć	będziecie liczyły będziecie liczyć
3 os.	będzie liczył będzie liczyć	będzie liczyła będzie liczyć	będzie liczyło będzie liczyć	będą liczyli będą liczyć	będą liczyły będą liczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		liczmy
2 os.	licz	liczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	liczyłbym bym liczył	liczyłabym bym liczyła	liczyłobym bym liczyło	liczylibyśmy byśmy liczyli	liczyłybyśmy byśmy liczyły
2 os.	liczyłbyś byś liczył	liczyłabyś byś liczyła	liczyłobyś byś liczyło	liczylibyście byście liczyli	liczyłybyście byście liczyły
3 os.	liczyłby by liczył	liczyłaby by liczyła	liczyłoby by liczyło	liczyliby by liczyli	liczyłyby by liczyły

bezosobnik: liczono by

bezokolicznik: liczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: licząc

gerundium: liczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	liczenie	liczenia
D.	liczenia	liczeń
C.	liczeniu	liczeniom
B.	liczenie	liczenia
N.	liczeniem	liczeniami
Ms.	liczeniu	liczeniach
W.	liczenie	liczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: liczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	liczący	liczący	liczący	liczące	licząca
D.	liczącego	liczącego	liczącego	liczącego	liczącej
C.	liczącemu	liczącemu	liczącemu	liczącemu	liczącej
B.	liczącego	liczącego	liczący	liczące	liczącą
N.	liczącym	liczącym	liczącym	liczącym	liczącą
Ms.	liczącym	liczącym	liczącym	liczącym	liczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	liczący	liczący	liczące	liczące
D.	liczących	liczących	liczących	liczących
C.	liczącym	liczącym	liczącym	liczącym
B.	liczących	liczących	liczących	liczące
N.	liczącymi	liczącymi	liczącymi	liczącymi
Ms.	liczących	liczących	liczących	liczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: liczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	liczony	liczony	liczony	liczone	liczona
D.	liczonego	liczonego	liczonego	liczonego	liczonej
C.	liczonemu	liczonemu	liczonemu	liczonemu	liczonej
B.	liczonego	liczonego	liczony	liczone	liczoną
N.	liczonym	liczonym	liczonym	liczonym	liczoną
Ms.	liczonym	liczonym	liczonym	liczonym	liczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	liczeni	liczeni	liczone	liczone
D.	liczonych	liczonych	liczonych	liczonych
C.	liczonym	liczonym	liczonym	liczonym
B.	liczonych	liczonych	liczonych	liczone
N.	liczonymi	liczonymi	liczonymi	liczonymi
Ms.	liczonych	liczonych	liczonych	liczonych

odpowiednik aspektowy: policzyć

Składnia

+

liczyć

+

KOGO/CO

Pochodzenie

płn. psł. *ličiti 'rachować, liczyć'

Psł. *ličiti znaczyło też 'kształtować, formować, zdobić; być widocznym, być podobnym' (Bor) .