upamiętniać

  • powodować, że jakieś wydarzenie, rzecz lub osoba zostaną utrwalone w pamięci ludzi
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Tradycja

    uroczystości i święta


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

    • granitowy głaz, krzyż, nagrobek, napis, obelisk, pomnik, symboliczna mogiła, tablica, tekst upamiętnia
    • upamiętniać bitwę, martyrologię, męczeństwo, miejsce, nazwisko, powstanie, rocznicę, spotkanie, śmierć, udział, walkę, wizytę, wydarzenie, zwycięstwo; bohaterów, patrona, ofiary, poległych, pomordowanych, żołnierzy
    • upamiętniać krzyżem, pomnikiem, tablicą
  • Miesiąc później w Kanadzie odbył się wiec upamiętniający pięćdziesięciolecie deportacji.

    źródło: KWSJP: Anna Strońska: Dopóki milczy Ukraina, 1998

    Okazały nagrobek upamiętnia jego działalność artystyczną i pedagogiczną.

    źródło: KWSJP: Maciej Pinkwart: Zakopane i Tatry: przewodnik, 1995

    Z Jedwabnego został wczoraj usunięty głaz, który upamiętniał ofiary mordu Żydów w tym miasteczku.

    źródło: KWSJP: (PAP): Powstanie nowy pomnik upamiętniający Jedwabne, Metropol, 2001, nr 16

    Zgodnie z wprowadzoną przez Sapiehów tradycją narodziny [...] chłopca upamiętniano zasadzeniem dębu, a dziewczynki – posadzeniem lipy.

    źródło: NKJP: Urszula Janicka-Krzywda: Magnacka rezydencja nad Sanem, Wychowawca, 2004, nr 138

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. upamiętniam
    upamiętniamy
    2 os. upamiętniasz
    upamiętniacie
    3 os. upamiętnia
    upamiętniają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. upamiętniałem
    +(e)m upamiętniał
    upamiętniałam
    +(e)m upamiętniała
    upamiętniałom
    +(e)m upamiętniało
    upamiętnialiśmy
    +(e)śmy upamiętniali
    upamiętniałyśmy
    +(e)śmy upamiętniały
    2 os. upamiętniałeś
    +(e)ś upamiętniał
    upamiętniałaś
    +(e)ś upamiętniała
    upamiętniałoś
    +(e)ś upamiętniało
    upamiętnialiście
    +(e)ście upamiętniali
    upamiętniałyście
    +(e)ście upamiętniały
    3 os. upamiętniał
    upamiętniała
    upamiętniało
    upamiętniali
    upamiętniały

    bezosobnik: upamiętniano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę upamiętniał
    będę upamiętniać
    będę upamiętniała
    będę upamiętniać
    będę upamiętniało
    będę upamiętniać
    będziemy upamiętniali
    będziemy upamiętniać
    będziemy upamiętniały
    będziemy upamiętniać
    2 os. będziesz upamiętniał
    będziesz upamiętniać
    będziesz upamiętniała
    będziesz upamiętniać
    będziesz upamiętniało
    będziesz upamiętniać
    będziecie upamiętniali
    będziecie upamiętniać
    będziecie upamiętniały
    będziecie upamiętniać
    3 os. będzie upamiętniał
    będzie upamiętniać
    będzie upamiętniała
    będzie upamiętniać
    będzie upamiętniało
    będzie upamiętniać
    będą upamiętniali
    będą upamiętniać
    będą upamiętniały
    będą upamiętniać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. upamiętniajmy
    2 os. upamiętniaj
    upamiętniajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. upamiętniałbym
    bym upamiętniał
    upamiętniałabym
    bym upamiętniała
    upamiętniałobym
    bym upamiętniało
    upamiętnialibyśmy
    byśmy upamiętniali
    upamiętniałybyśmy
    byśmy upamiętniały
    2 os. upamiętniałbyś
    byś upamiętniał
    upamiętniałabyś
    byś upamiętniała
    upamiętniałobyś
    byś upamiętniało
    upamiętnialibyście
    byście upamiętniali
    upamiętniałybyście
    byście upamiętniały
    3 os. upamiętniałby
    by upamiętniał
    upamiętniałaby
    by upamiętniała
    upamiętniałoby
    by upamiętniało
    upamiętnialiby
    by upamiętniali
    upamiętniałyby
    by upamiętniały

    bezosobnik: upamiętniano by

    bezokolicznik: upamiętniać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: upamiętniając

    gerundium: upamiętnianie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: upamiętniający

    imiesłów przymiotnikowy bierny: upamiętniany

    odpowiednik aspektowy: upamiętnić

  • Rznieżywotny + upamiętniać +
    KOGO/CO
    Rzosobowy + upamiętniać +
    KOGO/CO + (CZYM)
  • Zob.  pamięć 

CHRONOLOGIZACJA:
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2013