-
3.
nie chcieć odstąpić od swojego stanowiska lub zmienić swojego postępowania -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
hiperonimy: uprzeć się
-
- zaciąć się w gniewie, w milczeniu, w oporze, w (męskiej) pysze, w uporze; w sobie
- zaciąć się i czekać, zaciąć się i nic nie mówić, zaciąć się i nie powiedzieć ani słowa, zaciąć się i nie ustąpić
-
Po co wywędrował z domu i mieszka na kwaterze po złej stronie Wisły? Zaciął się, więc rodzice spróbowali przemówić do rozsądku Karolinie. Jako synowej i życiowej opiekunce Arka.
źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo, 2004
Już ja wolę... - Żeby się nikt nie wtrącał do konfliktu między Bohdanem a tobą - dokończył za mnie. - A dlaczego? Bo ty się zaciąłeś i on się zaciął. A co wy macie wspólnego ze sprawami waszych ojców? Jaki możecie mieć na to wpływ? Żaden.
źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1996
Przeprosiny tu nie wystarczą, nie uśmierzą naszego bólu! Nic dziwnego, że wielu młodych chłopców zacięło się w gniewie, młodzi są często tacy skrajni, tacy zapalczywi.
źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Przekraczając światło, 1996
No co, jedzie pan? - Zgoda! Z przyjemnością. Ale proszę przyjąć moje zaproszenie na obiad. - Nie! Nie! - złożył ręce jak do modlitwy. - Do restauracji nie mogę. Ja jeszcze jakieś słowo. Lecz on zaciął się, że nie. Umówiliśmy się więc wprost na dworcu.
źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960
Nazajutrz, znowu na geografii, kiedy Dzidzia zacięła się, żeby uważać, bo ze Zmorą miała na pieńku i nie było żartów, dostała karteczkę: Przepraszam. Kocham Cię. Maja.
źródło: NKJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie, 1995
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zatnę się
zatniemy się
2 os. zatniesz się
zatniecie się
3 os. zatnie się
zatną się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zaciąłem się
+(e)m się zaciął
zacięłam się
+(e)m się zacięła
zacięłom się
+(e)m się zacięło
zacięliśmy się
+(e)śmy się zacięli
zacięłyśmy się
+(e)śmy się zacięły
2 os. zaciąłeś się
+(e)ś się zaciął
zacięłaś się
+(e)ś się zacięła
zacięłoś się
+(e)ś się zacięło
zacięliście się
+(e)ście się zacięli
zacięłyście się
+(e)ście się zacięły
3 os. zaciął się
zacięła się
zacięło się
zacięli się
zacięły się
bezosobnik: zacięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zatnijmy się
2 os. zatnij się
zatnijcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zaciąłbym się
bym się zaciął
zacięłabym się
bym się zacięła
zacięłobym się
bym się zacięło
zacięlibyśmy się
byśmy się zacięli
zacięłybyśmy się
byśmy się zacięły
2 os. zaciąłbyś się
byś się zaciął
zacięłabyś się
byś się zacięła
zacięłobyś się
byś się zacięło
zacięlibyście się
byście się zacięli
zacięłybyście się
byście się zacięły
3 os. zaciąłby się
by się zaciął
zacięłaby się
by się zacięła
zacięłoby się
by się zacięło
zacięliby się
by się zacięli
zacięłyby się
by się zacięły
bezosobnik: zacięto by się
bezokolicznik: zaciąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaciąwszy się
gerundium: zacięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zacięcie się
zacięcia się
D. zacięcia się
zacięć się
C. zacięciu się
zacięciom się
B. zacięcie się
zacięcia się
N. zacięciem się
zacięciami się
Ms. zacięciu się
zacięciach się
W. zacięcie się
zacięcia się
odpowiednik aspektowy: zacinać się
-
Rzosobowy + zaciąć się + (w CZYM)Rzosobowy + zaciąć się + (że ZDANIE | żeby ZDANIE) -
Por. zaciąć ; zob. ciąć