dowieść - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

wykazać prawdziwość lub istnienie czegoś

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

synonimy:

udowodnić

autor, recenzent dowiódł; naukowcy, prawnicy dowiedli
dowieść opinii publicznej, sobie samemu, społeczeństwu
dowieść swego męstwa, swej niewinności, swej przynależności do czegoś, swojej racji, swojej użyteczności; absurdalności zarzutów, fałszywości teorii, nadużycia władzy, pokrewieństwa, słuszności czegoś, udziału kogoś w czymś, winy, zdrady
dowieść czynem, postawą, swoim postępowaniem, swoimi utworami
dowieść na przykładzie
dowieść przed komisją, przed sądem
dowieść za pomocą doświadczenia
dowieść bezspornie, czarno na białym, niezbicie, ponad wszelką wątpliwość; łatwo, trudno
nie móc, potrafić, postarać się, próbować, starać się dowieść
uznać za dowiedzione

	Swojej niewinności dowiedziemy przed sądem. źródło: NKJP: (wit, szad): Polowanie na Stoczniowca, Dziennik Bałtycki, 2002-03-02
	Trzeba uważać. Pilnować słów, wyrazu twarzy nawet. Niczego mi nie dowiodą. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
	Nakazując budowę tam na Nilu, chciał dowieść światu, że cesarstwo rośnie i kwitnie, a wszelkie pomówienia o biedę i korupcję są tylko złośliwą paplaniną wrogów monarchii. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Cesarz, 2005
	[...] syn znowu dowiódł, jakim jest niewdzięcznikiem i nieudacznikiem. Wszystkie ojcowskie podejrzenia się potwierdziły. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005
	Okolice Lwowa [...] i praktycznie cała Wileńszczyzna zamieszkana była przez zwartą ludność polską i to wysoce patriotyczną, która w 1920/21 roku dowiodła tego czynami. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dowiodłem +(e)m dowiódł	dowiodłam +(e)m dowiodła	dowiodłom +(e)m dowiodło	dowiedliśmy +(e)śmy dowiedli	dowiodłyśmy +(e)śmy dowiodły
2 os.	dowiodłeś +(e)ś dowiódł	dowiodłaś +(e)ś dowiodła	dowiodłoś +(e)ś dowiodło	dowiedliście +(e)ście dowiedli	dowiodłyście +(e)ście dowiodły
3 os.	dowiódł	dowiodła	dowiodło	dowiedli	dowiodły

bezosobnik: dowiedziono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dowiedźmy
2 os.	dowiedź	dowiedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dowiódłbym bym dowiódł	dowiodłabym bym dowiodła	dowiodłobym bym dowiodło	dowiedlibyśmy byśmy dowiedli	dowiodłybyśmy byśmy dowiodły
2 os.	dowiódłbyś byś dowiódł	dowiodłabyś byś dowiodła	dowiodłobyś byś dowiodło	dowiedlibyście byście dowiedli	dowiodłybyście byście dowiodły
3 os.	dowiódłby by dowiódł	dowiodłaby by dowiodła	dowiodłoby by dowiodło	dowiedliby by dowiedli	dowiodłyby by dowiodły

bezosobnik: dowiedziono by

bezokolicznik: dowieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dowiódłszy

gerundium: dowiedzenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: dowiedziony

odpowiednik aspektowy: dowodzić

Rz_osobowy	+	dowieść	+	(KOMU) + (CZEGO)
Rz_osobowy	+	dowieść	+	(KOMU) + że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Zob. wieść