rozpraszać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

przestawać stanowić jednorodną całość, będąc dzielonym na części

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

jakość i intensywność

	synonimy:	rozdrabniać się
	antonimy:	koncentrować się skupiać się

Połączenia

kapitał, majątek, spuścizna, talent rozprasza się; siły, środki, wysiłki, zdolności rozpraszają się

Cytaty

	Jednak kiedyś obrazy opuszczały pracownię artysty nie po to, by kiedykolwiek do niej wrócić, a już na pewno nie po to, by się ze sobą spotkać na wystawie. Rozpraszały się po prywatnych kolekcjach, o publicznych muzeach jeszcze nikt wtedy nie słyszał. źródło: NKJP: Dorota Jarecka: Dotknąć Bruegla, Gazeta Wyborcza,1998-03-20
	Wojna w Iraku, która na początku była konfliktem zbrojnym między zorganizowanymi armiami reprezentującymi duże podmioty polityczne [...] przekształciła się w guerillę prowadzoną przez słabo powiązane uzbrojone grupy bojowników działających w imię różnych interesów ([...] podczas guerilli intensywność działań maleje, a energia przemocy rozprasza się na większą liczbę mniej dramatycznych przypadków agresji). źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Wzór na terror, Polityka 2005, nr 2534
	Zastanawiają się, jak jednym głosem promować region, skoro dotąd ten wysiłek rozprasza się na dziesiątki wydziałów do spraw promocji w urzędach państwowych i samorządowych? źródło: NKJP: Teresa Semik: Sól ziemi czarnej, Dziennik Zachodni, 2001-01-10
	[...] nie lekceważąc w żaden sposób dramatu spod Grenoble, przyjrzyjmy się temu, co się dzieje każdego tygodnia na polskich drogach. Okaże się, że ginie na nich ponad sto osób. [...] Tyle że cierpienie związane ze „zwyczajnymi” wypadkami rozprasza się na wiele rodzin i miejscowości. źródło: NKJP: Marta Bosak: Oswoić cierpienie, Gazeta Krakowska, 2007-07-27
	W sytuacji rozpraszania się funkcji marketingowych w przedsiębiorstwie [...] pojawia się pilna potrzeba nowego zintegrowania tych funkcji przy wykorzystaniu nowego podejścia do procesu planowania marketingowego. źródło: NKJP: Katarzyna Rupik: Planowanie marketingowe w modelu biznesu przedsiębiorstwa, Współczesny marketing. Strategie, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozpraszam się	rozpraszamy się
2 os.	rozpraszasz się	rozpraszacie się
3 os.	rozprasza się	rozpraszają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpraszałem się +(e)m się rozpraszał	rozpraszałam się +(e)m się rozpraszała	rozpraszałom się +(e)m się rozpraszało	rozpraszaliśmy się +(e)śmy się rozpraszali	rozpraszałyśmy się +(e)śmy się rozpraszały
2 os.	rozpraszałeś się +(e)ś się rozpraszał	rozpraszałaś się +(e)ś się rozpraszała	rozpraszałoś się +(e)ś się rozpraszało	rozpraszaliście się +(e)ście się rozpraszali	rozpraszałyście się +(e)ście się rozpraszały
3 os.	rozpraszał się	rozpraszała się	rozpraszało się	rozpraszali się	rozpraszały się

bezosobnik: rozpraszano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się rozpraszał będę się rozpraszać	będę się rozpraszała będę się rozpraszać	będę się rozpraszało będę się rozpraszać	będziemy się rozpraszali będziemy się rozpraszać	będziemy się rozpraszały będziemy się rozpraszać
2 os.	będziesz się rozpraszał będziesz się rozpraszać	będziesz się rozpraszała będziesz się rozpraszać	będziesz się rozpraszało będziesz się rozpraszać	będziecie się rozpraszali będziecie się rozpraszać	będziecie się rozpraszały będziecie się rozpraszać
3 os.	będzie się rozpraszał będzie się rozpraszać	będzie się rozpraszała będzie się rozpraszać	będzie się rozpraszało będzie się rozpraszać	będą się rozpraszali będą się rozpraszać	będą się rozpraszały będą się rozpraszać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpraszajmy się
2 os.	rozpraszaj się	rozpraszajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpraszałbym się bym się rozpraszał	rozpraszałabym się bym się rozpraszała	rozpraszałobym się bym się rozpraszało	rozpraszalibyśmy się byśmy się rozpraszali	rozpraszałybyśmy się byśmy się rozpraszały
2 os.	rozpraszałbyś się byś się rozpraszał	rozpraszałabyś się byś się rozpraszała	rozpraszałobyś się byś się rozpraszało	rozpraszalibyście się byście się rozpraszali	rozpraszałybyście się byście się rozpraszały
3 os.	rozpraszałby się by się rozpraszał	rozpraszałaby się by się rozpraszała	rozpraszałoby się by się rozpraszało	rozpraszaliby się by się rozpraszali	rozpraszałyby się by się rozpraszały

bezosobnik: rozpraszano by się

bezokolicznik: rozpraszać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozpraszając się

gerundium: rozpraszanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpraszanie się	rozpraszania się
D.	rozpraszania się	rozpraszań się
C.	rozpraszaniu się	rozpraszaniom się
B.	rozpraszanie się	rozpraszania się
N.	rozpraszaniem się	rozpraszaniami się
Ms.	rozpraszaniu się	rozpraszaniach się
W.	rozpraszanie się	rozpraszania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpraszający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpraszający się	rozpraszający się	rozpraszający się	rozpraszające się	rozpraszająca się
D.	rozpraszającego się	rozpraszającego się	rozpraszającego się	rozpraszającego się	rozpraszającej się
C.	rozpraszającemu się	rozpraszającemu się	rozpraszającemu się	rozpraszającemu się	rozpraszającej się
B.	rozpraszającego się	rozpraszającego się	rozpraszający się	rozpraszające się	rozpraszającą się
N.	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającą się
Ms.	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpraszający się	rozpraszający się	rozpraszające się	rozpraszające się
D.	rozpraszających się	rozpraszających się	rozpraszających się	rozpraszających się
C.	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającym się	rozpraszającym się
B.	rozpraszających się	rozpraszających się	rozpraszających się	rozpraszające się
N.	rozpraszającymi się	rozpraszającymi się	rozpraszającymi się	rozpraszającymi się
Ms.	rozpraszających się	rozpraszających się	rozpraszających się	rozpraszających się

odpowiednik aspektowy: rozproszyć się

Składnia

Rz_nieżywotny

+

rozpraszać się

+

Pochodzenie

Zob. proch .
Por. rozpraszać .