-
4.
rozpoznawać właściwe znaczenie czegoś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
- czytać krajobraz, metaforę, obraz, ślady
- czytać w księdze życia
- czytać coś na różne sposoby; w jakiś sposób; między wierszami
- czytać obraz jak książkę;
- czytać coś jako literaturę...
- potrafić czytać; można czytać
-
Chciałam, aby ten spektakl mówił o współczesności. I żeby można było go czytać na kilku poziomach [...].
źródło: KJ PWN: Przekrój nr 2926, 2001
Jak zmieniła się publiczność? Czyta aluzje i śmieje się podobnie, choć jakby dwie oktawy niżej.
źródło: KJ PWN: Kultura Niezależna nr 36, 1987
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. czytam
czytamy
2 os. czytasz
czytacie
3 os. czyta
czytają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. czytałem
+(e)m czytał
czytałam
+(e)m czytała
czytałom
+(e)m czytało
czytaliśmy
+(e)śmy czytali
czytałyśmy
+(e)śmy czytały
2 os. czytałeś
+(e)ś czytał
czytałaś
+(e)ś czytała
czytałoś
+(e)ś czytało
czytaliście
+(e)ście czytali
czytałyście
+(e)ście czytały
3 os. czytał
czytała
czytało
czytali
czytały
bezosobnik: czytano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę czytał
będę czytać
będę czytała
będę czytać
będę czytało
będę czytać
będziemy czytali
będziemy czytać
będziemy czytały
będziemy czytać
2 os. będziesz czytał
będziesz czytać
będziesz czytała
będziesz czytać
będziesz czytało
będziesz czytać
będziecie czytali
będziecie czytać
będziecie czytały
będziecie czytać
3 os. będzie czytał
będzie czytać
będzie czytała
będzie czytać
będzie czytało
będzie czytać
będą czytali
będą czytać
będą czytały
będą czytać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. czytajmy
2 os. czytaj
czytajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. czytałbym
bym czytał
czytałabym
bym czytała
czytałobym
bym czytało
czytalibyśmy
byśmy czytali
czytałybyśmy
byśmy czytały
2 os. czytałbyś
byś czytał
czytałabyś
byś czytała
czytałobyś
byś czytało
czytalibyście
byście czytali
czytałybyście
byście czytały
3 os. czytałby
by czytał
czytałaby
by czytała
czytałoby
by czytało
czytaliby
by czytali
czytałyby
by czytały
bezosobnik: czytano by
bezokolicznik: czytać
imiesłów przysłówkowy współczesny: czytając
gerundium: czytanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. czytanie
czytania
D. czytania
czytań
C. czytaniu
czytaniom
B. czytanie
czytania
N. czytaniem
czytaniami
Ms. czytaniu
czytaniach
W. czytanie
czytania
imiesłów przymiotnikowy czynny: czytający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czytający
czytający
czytający
czytające
czytająca
D. czytającego
czytającego
czytającego
czytającego
czytającej
C. czytającemu
czytającemu
czytającemu
czytającemu
czytającej
B. czytającego
czytającego
czytający
czytające
czytającą
N. czytającym
czytającym
czytającym
czytającym
czytającą
Ms. czytającym
czytającym
czytającym
czytającym
czytającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czytający
czytający
czytające
czytające
D. czytających
czytających
czytających
czytających
C. czytającym
czytającym
czytającym
czytającym
B. czytających
czytających
czytających
czytające
N. czytającymi
czytającymi
czytającymi
czytającymi
Ms. czytających
czytających
czytających
czytających
imiesłów przymiotnikowy bierny: czytany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czytany
czytany
czytany
czytane
czytana
D. czytanego
czytanego
czytanego
czytanego
czytanej
C. czytanemu
czytanemu
czytanemu
czytanemu
czytanej
B. czytanego
czytanego
czytany
czytane
czytaną
N. czytanym
czytanym
czytanym
czytanym
czytaną
Ms. czytanym
czytanym
czytanym
czytanym
czytanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czytani
czytani
czytane
czytane
D. czytanych
czytanych
czytanych
czytanych
C. czytanym
czytanym
czytanym
czytanym
B. czytanych
czytanych
czytanych
czytane
N. czytanymi
czytanymi
czytanymi
czytanymi
Ms. czytanych
czytanych
czytanych
czytanych
-
tylko Rz osobowy + czytać + CO -
psł. *čitati 'liczyć; rozpoznawać znaki, spostrzegać, rozumieć'