-
1.
przywracać zdrowie komuś lub jakiemuś narządowi za pomocą leków lub zabiegów -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Choroby i ich leczenie -
- lekarz leczy kogoś/coś
- leczyć chorego, pacjenta; dzieci, gruźlików; serce, zęby
- leczyć antybiotykami; dietą
- leczyć w klinice, w przychodni, w szpitalu
- leczyć za pieniądze
- skutecznie leczyć; leczyć farmakologicznie; za darmo
- umieć, zacząć leczyć
-
Chcemy leczyć pacjentów, deklarowaliśmy to niejednokrotnie. Nie godzimy się jednak na warunki NFZ–u.
źródło: NKJP: Teresa Szczepanek: Narodowy dla każdego?, Dziennik Zachodni, 2003-12-03
Trzy dni po zabiegu mężczyzna mógł wyjść do domu. Gdyby nadal był leczony farmakologicznie, mógłby o tym zapomnieć.
źródło: NKJP: Agnieszka Trojanowicz: Sercowa sprawa, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2004-10-01
Po leczeniu antybiotykami powinno się pamiętać o zwiększonej dostawie tej witaminy w pokarmach. Dawka dzienna witaminy K wynosi 1 mg.
źródło: NKJP: Antonina Malinkiewicz: Dieta kobiety pracującej, 2006
- Czy był pan leczony na AIDS? [...] - pytał rutynowo, mimo że wszystkie dane przesuwały się na monitorze wiszącym nad biurkiem.
źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000
Robiłem różnego rodzaju nalewki. Leczyłem ludzi z różnych przypadłości.
źródło: NKJP: Andrzej Wójckiewicz: Przebudzenie Cheopsa czyli Jak uratować ludzi i Ziemię, 2005
Matka nie zamierzała stosować się do takich zasad. Przed każdym wyjazdem do sanatorium, gdzie leczyła górne drogi oddechowe, szykowała do zabrania tyle rzeczy, że zmieszczenie ich w jednej walizce wydawało się niepodobieństwem.
źródło: NKJP: Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świa, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. leczę
leczymy
2 os. leczysz
leczycie
3 os. leczy
leczą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. leczyłem
+(e)m leczył
leczyłam
+(e)m leczyła
leczyłom
+(e)m leczyło
leczyliśmy
+(e)śmy leczyli
leczyłyśmy
+(e)śmy leczyły
2 os. leczyłeś
+(e)ś leczył
leczyłaś
+(e)ś leczyła
leczyłoś
+(e)ś leczyło
leczyliście
+(e)ście leczyli
leczyłyście
+(e)ście leczyły
3 os. leczył
leczyła
leczyło
leczyli
leczyły
bezosobnik: leczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę leczył
będę leczyć
będę leczyła
będę leczyć
będę leczyło
będę leczyć
będziemy leczyli
będziemy leczyć
będziemy leczyły
będziemy leczyć
2 os. będziesz leczył
będziesz leczyć
będziesz leczyła
będziesz leczyć
będziesz leczyło
będziesz leczyć
będziecie leczyli
będziecie leczyć
będziecie leczyły
będziecie leczyć
3 os. będzie leczył
będzie leczyć
będzie leczyła
będzie leczyć
będzie leczyło
będzie leczyć
będą leczyli
będą leczyć
będą leczyły
będą leczyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. leczmy
2 os. lecz
leczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. leczyłbym
bym leczył
leczyłabym
bym leczyła
leczyłobym
bym leczyło
leczylibyśmy
byśmy leczyli
leczyłybyśmy
byśmy leczyły
2 os. leczyłbyś
byś leczył
leczyłabyś
byś leczyła
leczyłobyś
byś leczyło
leczylibyście
byście leczyli
leczyłybyście
byście leczyły
3 os. leczyłby
by leczył
leczyłaby
by leczyła
leczyłoby
by leczyło
leczyliby
by leczyli
leczyłyby
by leczyły
bezosobnik: leczono by
bezokolicznik: leczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: lecząc
gerundium: leczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. leczenie
leczenia
D. leczenia
leczeń
C. leczeniu
leczeniom
B. leczenie
leczenia
N. leczeniem
leczeniami
Ms. leczeniu
leczeniach
W. leczenie
leczenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: leczący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. leczący
leczący
leczący
leczące
lecząca
D. leczącego
leczącego
leczącego
leczącego
leczącej
C. leczącemu
leczącemu
leczącemu
leczącemu
leczącej
B. leczącego
leczącego
leczący
leczące
leczącą
N. leczącym
leczącym
leczącym
leczącym
leczącą
Ms. leczącym
leczącym
leczącym
leczącym
leczącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. leczący
leczący
leczące
leczące
D. leczących
leczących
leczących
leczących
C. leczącym
leczącym
leczącym
leczącym
B. leczących
leczących
leczących
leczące
N. leczącymi
leczącymi
leczącymi
leczącymi
Ms. leczących
leczących
leczących
leczących
imiesłów przymiotnikowy bierny: leczony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. leczony
leczony
leczony
leczone
leczona
D. leczonego
leczonego
leczonego
leczonego
leczonej
C. leczonemu
leczonemu
leczonemu
leczonemu
leczonej
B. leczonego
leczonego
leczony
leczone
leczoną
N. leczonym
leczonym
leczonym
leczonym
leczoną
Ms. leczonym
leczonym
leczonym
leczonym
leczonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. leczeni
leczeni
leczone
leczone
D. leczonych
leczonych
leczonych
leczonych
C. leczonym
leczonym
leczonym
leczonym
B. leczonych
leczonych
leczonych
leczone
N. leczonymi
leczonymi
leczonymi
leczonymi
Ms. leczonych
leczonych
leczonych
leczonych
-
Rz osobowy + leczyć + KOGO + (CZYM) + (na CO/z CZEGO)Rz osobowy + leczyć + CO + (CZYM) -
psł. *lěčiti
Forma prasłowiańska jest czasownikiem odrzeczownikowym od psł. *lěkъ 'środek leczniczy'; zob. lek