porządek

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

4. społeczny

  • 4.

    określony system reguł oraz relacji między osobami, rzeczami i zjawiskami mu podlegającymi, który organizuje życie danej społeczności
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

  • synonimy:  ład
    • konstytucyjny, moralny, państwowy, polityczny, prawny; dawny, nowy, obecny, obowiązujący, panujący, powojenny, tradycyjny; demokratyczny, liberalny, socjalistyczny; elementarny, określony; europejski, wersalski; patriarchalny; boski, kosmiczny, odwieczny, przyrodzony, ustalony porządek
    • porządek natury
    • naruszyć/naruszać, zaakceptować porządek
  • Od chwili zakończenia zimnej wojny, przez całe dziesięciolecie, powinniśmy byli podjąć systematyczne wysiłki [...] zmierzające do zbudowania liberalnego porządku w całej Europie.

    źródło: NKJP: Timothy Garton Ash, tłum. Sergiusz Kowalski: Dlaczego powinniśmy atakować Jugosławię - i to coraz mocniej, Gazeta Wyborcza, 1999-04-26

    Z filozofii Platona została przejęta idea, że wspólnota polityczna stanowi odzwierciedlenie porządku kosmicznego. Władca, także według Kościoła, co prawda nie był obdarowany atrybutami boskości, ale w swoim państwie pełnił taką funkcję, jak Bóg wobec Universum [...].

    źródło: NKJP: Nikolaus Lobkowicz: Kościół w państwie demokratycznym, Gazeta Wyborcza, 1992-01-25

    Zezwolenie na opuszczenie zakładu można przyznać skazanemu, którego postawa w czasie odbywania kary uzasadnia przypuszczenie, że w czasie pobytu poza zakładem karnym będzie przestrzegał porządku prawnego.

    źródło: NKJP: Dz.U. z 1997 r.

    Kiedy doszło do rozwiązania partii i zmian ustrojowych, tacy ludzie jak ja nie byli zbyt mile widziani. Zapanowały nowe porządki i moda na wymianę kadr.

    źródło: NKJP: Jan Mełnicki: Zawsze wierzę w sukces, Gazeta Brodnicka, 1999-12-30

    Deklaracje lewicowe były natomiast republikańskie i mówiły o przyszłym porządku powojennym, że wszyscy w nim będą równi bez względu na pochodzenie [...].

    źródło: NKJP: Witold P. Glinkowski, Adam Nowaczyk, Józef Piórczyński (red.), Rozum w dziejach, 2001

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. porządek
    porządki
    D. porządku
    porządków
    C. porządkowi
    porządkom
    B. porządek
    porządki
    N. porządkiem
    porządkami
    Ms. porządku
    porządkach
    W. porządku
    porządki
  • bez ograniczeń + porządek +
    (JAKI)
  • ogsł. *porędъkъ 'kolejność, szyk, ład, porządek'

    Forma słowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *poręditi 'ustawić w szeregu, uporządkować, wprowadzić ład', który od psł. *ręditi 'ustawiać w szeregu, szeregować, porządkować, wprowadzać ład'; zob.  rządzić