rozproszyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

sprawić, że każda z osób lub rzeczy tworzących jakąś grupę znajdzie się w innym miejscu

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości przestrzeni

ułożenie względem siebie

	synonimy:	zdekoncentrować
	antonimy:	skoncentrować

	[...] marzenie o powrocie do Syjonu było stale obecne wśród rozproszonych po świecie Żydów. źródło: NKJP: Jakub Jaskółowski: Wrócić do Syjonu, Polityka, 2007-09-01
	Rycerz Szachownicy wpadł na czmychających zbójców pierwszy, błyskawicznie zarąbał dwóch, resztę rozproszył jak jastrząb wróble. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997
	O świcie rozpoczęli poszukiwania rozproszonego stada. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu Księga I, cz 1, 2005
	Po prostu brakowało im kogoś, kto by im pozwolił skupić wielorakie siły w jedno mocarstwo. [...] Rozproszone szeregi zewrzeć wokół wodza. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979
	Julek [...] jeździł po wsiach i zbierał resztki rozproszonych zbiorów. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozproszyłem +(e)m rozproszył	rozproszyłam +(e)m rozproszyła	rozproszyłom +(e)m rozproszyło	rozproszyliśmy +(e)śmy rozproszyli	rozproszyłyśmy +(e)śmy rozproszyły
2 os.	rozproszyłeś +(e)ś rozproszył	rozproszyłaś +(e)ś rozproszyła	rozproszyłoś +(e)ś rozproszyło	rozproszyliście +(e)ście rozproszyli	rozproszyłyście +(e)ście rozproszyły
3 os.	rozproszył	rozproszyła	rozproszyło	rozproszyli	rozproszyły

bezosobnik: rozproszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozproszmy
2 os.	rozprosz	rozproszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozproszyłbym bym rozproszył	rozproszyłabym bym rozproszyła	rozproszyłobym bym rozproszyło	rozproszylibyśmy byśmy rozproszyli	rozproszyłybyśmy byśmy rozproszyły
2 os.	rozproszyłbyś byś rozproszył	rozproszyłabyś byś rozproszyła	rozproszyłobyś byś rozproszyło	rozproszylibyście byście rozproszyli	rozproszyłybyście byście rozproszyły
3 os.	rozproszyłby by rozproszył	rozproszyłaby by rozproszyła	rozproszyłoby by rozproszyło	rozproszyliby by rozproszyli	rozproszyłyby by rozproszyły

bezosobnik: rozproszono by

bezokolicznik: rozproszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozproszywszy

gerundium: rozproszenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozproszony

odpowiednik aspektowy: rozpraszać

+

rozproszyć

+

CO

ogsł. *orz-poršiti

Zob. prószyć