Jak korzystać ze słownika?

konserwować

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. zabytki

  • Definicja

    2.

    poddawać zmianom, chroniącym przed zniszczeniem lub szybkim zużyciem się
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Budownictwo

    czynności związane z budową


    CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Urządzenia i maszyny

    funkcjonowanie urządzeń i maszyn

  • Relacje znaczeniowe
    hiperonimy:  chronić
    zachowywać
  • Połączenia
    • konserwować broń, dokumenty, eksponaty; elewacje, fundamenty, mury; infrastrukturę, maszyny i urządzenia, sprzęt; kapliczki, malowidła, cenne obiekty, polichromię, pomniki, zabytki, zamek
    • konserwować drewnochronem, lepikiem, olejem, smarami
    • konserwować ku uciesze turystów
    • konserwować na bieżąco; na czyjś koszt
    • konserwować przed zimą
    • konserwować przez długie lata
    • konserwować w muzeach, w warunkach domowych; w regularnych odstępach czasu
    • konserwować za państwowe pieniądze
    • konserwować ze środków zebranych przez społeczeństwo
    • konserwować ciągle, kilkakrotnie, nieustannie, odpowiednio, okresowo, pieczołowicie, regularnie, starannie, skutecznie, stale, systematycznie, troskliwie, źle
    • trzeba konserwować; usiłować konserwować
    • konserwować i modernizować, konserwować i naprawiać, konserwować i odnawiać, konserwować i pielęgnować, konserwować i rekonstruować, konserwować i wymieniać, konserwować i ratować, konserwować i zabezpieczać; czyścić i konserwować, dokonywać przeglądu i konserwować, dozorować i konserwować, eksploatować i konserwować, gromadzić i konserwować, obsługiwać i konserwować, oczyszczać i konserwować, przechowywać i konserwować, przerabiać i konserwować, remontować i konserwować, troszczyć się i konserwować
  • Cytaty

    Dzieła sztuki, zabytki kultury, piękna architektura czy pamiątki historycznych wydarzeń to te wartości, które decydują o kolorycie każdego miasta takiego jak Kraków. Ze zrozumiałym zainteresowaniem dbamy o nie, konserwujemy je, przechowujemy w muzeach i bibliotekach.

    źródło: NKJP: Rezerwat w mieście, Dziennik Polski - Podróże, 2003-03-22

    Bez zezwolenia właściwego konserwatora wojewódzkiego zabytków nie wolno zabytków przerabiać, odnawiać, rekonstruować, konserwować, zabudowywać, obudowywać, zdobić, uzupełniać, rozkopywać ani dokonywać żadnych istotnych zmian.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.12.1996

    Przed zimą dobrze jest dokładnie wyczyścić łopaty, grabie i motyczki, a na koniec przetrzeć części metalowe szmatką nasączoną olejem lub spryskać sprayem konserwującym. Części drewniane konserwujemy olejem lnianym lub rzepakowym.

    źródło: NKJP: Zabezpieczamy przed zimą, Dziennik Polski - Dom, 2003-11-05
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. konserwuję
    		 konserwujemy
    2 os. konserwujesz
    		 konserwujecie
    3 os. konserwuje
    		 konserwują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. konserwowałem
    +(e)m konserwował
    		 konserwowałam
    +(e)m konserwowała
    		 konserwowałom
    +(e)m konserwowało
    		 konserwowaliśmy
    +(e)śmy konserwowali
    		 konserwowałyśmy
    +(e)śmy konserwowały
    2 os. konserwowałeś
    +(e)ś konserwował
    		 konserwowałaś
    +(e)ś konserwowała
    		 konserwowałoś
    +(e)ś konserwowało
    		 konserwowaliście
    +(e)ście konserwowali
    		 konserwowałyście
    +(e)ście konserwowały
    3 os. konserwował
    		 konserwowała
    		 konserwowało
    		 konserwowali
    		 konserwowały

    bezosobnik: konserwowano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę konserwował
    będę konserwować
    		 będę konserwowała
    będę konserwować
    		 będę konserwowało
    będę konserwować
    		 będziemy konserwowali
    będziemy konserwować
    		 będziemy konserwowały
    będziemy konserwować
    2 os. będziesz konserwował
    będziesz konserwować
    		 będziesz konserwowała
    będziesz konserwować
    		 będziesz konserwowało
    będziesz konserwować
    		 będziecie konserwowali
    będziecie konserwować
    		 będziecie konserwowały
    będziecie konserwować
    3 os. będzie konserwował
    będzie konserwować
    		 będzie konserwowała
    będzie konserwować
    		 będzie konserwowało
    będzie konserwować
    		 będą konserwowali
    będą konserwować
    		 będą konserwowały
    będą konserwować

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. konserwujmy
    2 os. konserwuj
    		 konserwujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. konserwowałbym
    bym konserwował
    		 konserwowałabym
    bym konserwowała
    		 konserwowałobym
    bym konserwowało
    		 konserwowalibyśmy
    byśmy konserwowali
    		 konserwowałybyśmy
    byśmy konserwowały
    2 os. konserwowałbyś
    byś konserwował
    		 konserwowałabyś
    byś konserwowała
    		 konserwowałobyś
    byś konserwowało
    		 konserwowalibyście
    byście konserwowali
    		 konserwowałybyście
    byście konserwowały
    3 os. konserwowałby
    by konserwował
    		 konserwowałaby
    by konserwowała
    		 konserwowałoby
    by konserwowało
    		 konserwowaliby
    by konserwowali
    		 konserwowałyby
    by konserwowały

    bezosobnik: konserwowano by

    bezokolicznik: konserwować

    imiesłów przysłówkowy współczesny: konserwując

    gerundium: konserwowanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: konserwujący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: konserwowany

    odpowiednik aspektowy: zakonserwować

  • Składnia
    bez ograniczeń + konserwować +
    CO + (CZYM)
  • Pochodzenie

    łac. conservāre 'zachowywać'