-
1.
książk. umrzeć -
Używane przeważnie w odniesieniu do samego momentu śmierci i zwłaszcza wtedy, gdy poprzedziło go cierpienie
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Bieg życia
śmierć -
-
- ranny skonał
- skonać na krzyżu, na szubienicy; na czyichś rękach
- skonać pod nożem
- skonać w bólach, w męczarniach; w czyichś ramionach
- skonać z ran
-
Nie pomogły transfuzje krwi, lekarze z oddziału chorób wewnętrznych byli bezradni. Skonał po krwotoku.
źródło: KWSJP: Stanisława Górnikiewicz: Lwy z Westerplatte, 1983
Podczas odbywającej się w Lyonie [...] ceremonii przyjęcia sakry zawaliła się nagle ściana kościoła; dwunastu baronów poniosło śmierć na miejscu, książę Bretanii skonał z ran.
źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
Jedna z przepowiedni mówiła o potwornej zarazie, która pochłonie człowieka i każde żywe stworzenie prócz mrówki, bo one są sprawiedliwe. Reszta skona w mękach trwających trzy dni i trzy noce.
źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978
Gdy napastnicy odjechali, wyszedł z kryjówki i podbiegł do leżącego na ulicy „Ołówka”. Ranny skonał na jego rękach.
źródło: NKJP: (em): W sieci łowców głów, Express Ilustrowany, 2001-11-06
Zwyrodnialec wyrzucił psa przez okno. [...] Pies skonał na chodniku.
źródło: NKJP: (acz): Zginął bo za głośno szczekał, Tygodnik Rybnicki, 2007-08-21
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. skonam
skonamy
2 os. skonasz
skonacie
3 os. skona
skonają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. skonałem
+(e)m skonał
skonałam
+(e)m skonała
skonałom
+(e)m skonało
skonaliśmy
+(e)śmy skonali
skonałyśmy
+(e)śmy skonały
2 os. skonałeś
+(e)ś skonał
skonałaś
+(e)ś skonała
skonałoś
+(e)ś skonało
skonaliście
+(e)ście skonali
skonałyście
+(e)ście skonały
3 os. skonał
skonała
skonało
skonali
skonały
bezosobnik: skonano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. skonajmy
2 os. skonaj
skonajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. skonałbym
bym skonał
skonałabym
bym skonała
skonałobym
bym skonało
skonalibyśmy
byśmy skonali
skonałybyśmy
byśmy skonały
2 os. skonałbyś
byś skonał
skonałabyś
byś skonała
skonałobyś
byś skonało
skonalibyście
byście skonali
skonałybyście
byście skonały
3 os. skonałby
by skonał
skonałaby
by skonała
skonałoby
by skonało
skonaliby
by skonali
skonałyby
by skonały
bezosobnik: skonano by
bezokolicznik: skonać
imiesłów przysłówkowy uprzedni: skonawszy
gerundium: skonanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. skonanie
skonania
D. skonania
skonań
C. skonaniu
skonaniom
B. skonanie
skonania
N. skonaniem
skonaniami
Ms. skonaniu
skonaniach
W. skonanie
skonania
odpowiednik aspektowy: konać
-
Rzżywotny + skonać + (JAK) -
psł. sъkonati 'dokończyć, wykończyć, doprowadzić do końca' > 'zakończyć żywot, skonać, umrzeć'
Zob. konać