budzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

wyprowadzać z jakiegoś stanu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

przebudzać
zbudzać

budzić do życia, do czynu, do działania
budzić z ekstazy, z letargu, z marazmu, z odrętwienia, z osłupienia, ze śpiączki, z uśpienia, z zadumy, z zamyślenia

	Delikatny dźwięk dzwonka za plecami budzi ją z zadumy. źródło: Internet
	Otwierają się drzwi kaplicy i do środka wpada fala orzeźwiającego powietrza, budząc z religijnej ekstazy krzyczące i płaczące staruszki. źródło: NKJP: Miłada Jędrysik, Gazeta Wyborcza, 1994-05-13
	W niczyich ustach wyraz „Polska” nie brzmiał tak szlachetnie, nikt również nie używał go tak często. Tym słowem umiał on budzić z uśpienia umysły, którym by inaczej nie zdołał narzucić paru wiadomości o Kajetanie Koźmianie. źródło: NKJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1988
	Szukał idei stymulujących, nie podlegających dyskusji, które należy traktować jak dogmat. Za ich pośrednictwem budził z apatycznej drzemki i gniewnie atakował tych, którzy wywiesili sztandar rezygnacji. źródło: NKJP: Krystyna Ratajska: Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, 1997
	Pocałunek może budzić do życia; niczym w baśni o śpiącej królewnie. źródło: IPI PAN: Katarzyna Ostrowska: Sny – klucz, 2001

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: budzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę budził będę budzić	będę budziła będę budzić	będę budziło będę budzić	będziemy budzili będziemy budzić	będziemy budziły będziemy budzić
2 os.	będziesz budził będziesz budzić	będziesz budziła będziesz budzić	będziesz budziło będziesz budzić	będziecie budzili będziecie budzić	będziecie budziły będziecie budzić
3 os.	będzie budził będzie budzić	będzie budziła będzie budzić	będzie budziło będzie budzić	będą budzili będą budzić	będą budziły będą budzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		budźmy
2 os.	budź	budźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	budziłbym bym budził	budziłabym bym budziła	budziłobym bym budziło	budzilibyśmy byśmy budzili	budziłybyśmy byśmy budziły
2 os.	budziłbyś byś budził	budziłabyś byś budziła	budziłobyś byś budziło	budzilibyście byście budzili	budziłybyście byście budziły
3 os.	budziłby by budził	budziłaby by budziła	budziłoby by budziło	budziliby by budzili	budziłyby by budziły

bezosobnik: budzono by

bezokolicznik: budzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: budząc

gerundium: budzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: budzący

imiesłów przymiotnikowy bierny: budzony

odpowiedniki aspektowe: zbudzić , obudzić

+

budzić

+

KOGO + z CZEGO | do CZEGO

psł. *buditi