-
1.
to, co wyjaśnia i tłumaczy, dlaczego powstało jakieś zjawisko albo zdarzenie lub dlaczego coś jest jakieś -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
jakość i intensywność -
- formalny, oficjalny; obiektywny, osobisty; błahy, istotny, poważny, uzasadniony, ważny; specjalny, szczególny; główny, podstawowy, zasadniczy; dobry; oczywisty, prosty powód; niewiadome, nieznane, niezrozumiałe, zrozumiałe; różne powody; powody ekonomiczne, finansowe, merytoryczne, polityczne, rodzinne
- powód protestów, strajku; choroby, kontuzji, śmierci; nieobecności, odwołania, zwolnienia; decyzji; frustracji; awarii, błędów, kłopotów, kryzysu, opóźnienia; nowelizacji, zmiany; braku czegoś
- powód do dyskusji, do krytyki, do narzekań; do chluby, do chwały, do dumy, do niepokoju, do obaw, do optymizmu, do paniki, do płaczu, do radości, do satysfakcji, do smutku, do śmiechu, do wstydu, do zadowolenia, do zmartwień, do żalu
- powody i argumenty, powody i okoliczności, powody i przesłanki, powody i skutki
- brak, dziesiątki powodów
- awantura bez powodu
- pytanie o powód
- informacje o powodach
- domyślać się powodów
- dać/dawać, mieć; podać/podawać, przedstawić; ustalić, znaleźć; rozumieć, tłumaczyć, wyjaśnić/wyjaśniać, znać, zrozumieć powód
- atakować, bić, krzywdzić, zaatakować bez powodu; cierpieć, cieszyć się, denerwować się, smucić się, ubolewać; odejść, wycofać się; opóźniać się, przeciągać się z jakiegoś powodu
- spytać, zapytać o powód; wnikać w powody
- zastanawiać się nad powodem
-
Zwolnieni podnieśli krzyk, stwierdzili, że są niewinni, i wyrazili przekonanie, że powody ich zwolnienia były inne, niż oficjalnie podano do wiadomości publicznej.
źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996
To prawda, co mówił ci Karol - nie było żadnej wieczerzy młodych, a nasze dzieci nie poszły na pasterkę. Ale to chyba jeszcze nie powód, żeby wpadać aż w taką panikę.
źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998
Danuta Kowalczewska miała jeszcze jeden ważny powód, żeby trzymać się z dala od męża.
źródło: NKJP: Alina Barcz: Podłość ludzka nie ma granic, Detektyw, 1999
Przedstawiciele firmy mają jednak powody podejrzewać, że kradzież łupka ma związek z przedłużającymi się formalnościami związanymi z przejęciem hałdy.
źródło: NKJP: Salamon Iza: Łupek padł łupem złodzieja, Trybuna Śląska, 2001-04-11
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. powód
powody
D. powodu
powodów
C. powodowi
powodom
B. powód
powody
N. powodem
powodami
Ms. powodzie
powodach
W. powodzie
powody
-
+ powód + CZEGO+ powód + do CZEGO+ powód + żeby ZDANIEMIEĆ, BYĆ + powód + BEZOKOLICZNIK -
ogsł. *povodъ 'poprowadzenie, pokierowanie; to lub ten, co wiedzie, prowadzi ku czemuś; to, co kimś kieruje, powoduje, przyczyna; to, co służy do prowadzenia, kierowania'
Forma słowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym (wtórnie skonkretyzowaną nazwą czynności) od prasłowiańskiego przedrostkowego *povesti 'powieść, poprowadzić' (od psł. *vesti 'wieść, prowadzić') z regularną wymianą rdzennego *e > *o (Bor); zob. powieść II , wieść II