-
1.
przestawać spać -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych -
synonimy: przebudzać się
wybudzać się
zbudzać się
antonimy: usypiać
zasypiać
-
- budzić się nad ranem
- budzić się o świcie
- budzić się z drzemki, z koszmaru, ze snu; z biciem serca, z bólem głowy, z krzykiem, z lękiem, z płaczem, z przerażeniem, z uśmiechem
-
Niedzielny ranek. Budzimy się o siódmej i pakujemy piknikowy koszyk.
źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001
Budzę się rano i wiem, że czeka mnie kolejny, beznadziejnie nudny dzień.
źródło: NKJP: Czarna dziura, Dziennik Polski, 2001-02-24
Budziła się o świcie i leżała z otwartymi oczami, a wstawać i zaczynać codzienną pracę wydawało jej się straszne.
źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1994
Ostatnimi czasy budziła się kilka razy w ciągu nocy z koszmarnego snu ze świadomością, że rankiem zacznie się zwykły, całkiem realny koszmar życia.
źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. budzę się
budzimy się
2 os. budzisz się
budzicie się
3 os. budzi się
budzą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. budziłem się
+(e)m się budził
budziłam się
+(e)m się budziła
budziłom się
+(e)m się budziło
budziliśmy się
+(e)śmy się budzili
budziłyśmy się
+(e)śmy się budziły
2 os. budziłeś się
+(e)ś się budził
budziłaś się
+(e)ś się budziła
budziłoś się
+(e)ś się budziło
budziliście się
+(e)ście się budzili
budziłyście się
+(e)ście się budziły
3 os. budził się
budziła się
budziło się
budzili się
budziły się
bezosobnik: budzono się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się budził
będę się budzić
będę się budziła
będę się budzić
będę się budziło
będę się budzić
będziemy się budzili
będziemy się budzić
będziemy się budziły
będziemy się budzić
2 os. będziesz się budził
będziesz się budzić
będziesz się budziła
będziesz się budzić
będziesz się budziło
będziesz się budzić
będziecie się budzili
będziecie się budzić
będziecie się budziły
będziecie się budzić
3 os. będzie się budził
będzie się budzić
będzie się budziła
będzie się budzić
będzie się budziło
będzie się budzić
będą się budzili
będą się budzić
będą się budziły
będą się budzić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. budźmy się
2 os. budź się
budźcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. budziłbym się
bym się budził
budziłabym się
bym się budziła
budziłobym się
bym się budziło
budzilibyśmy się
byśmy się budzili
budziłybyśmy się
byśmy się budziły
2 os. budziłbyś się
byś się budził
budziłabyś się
byś się budziła
budziłobyś się
byś się budziło
budzilibyście się
byście się budzili
budziłybyście się
byście się budziły
3 os. budziłby się
by się budził
budziłaby się
by się budziła
budziłoby się
by się budziło
budziliby się
by się budzili
budziłyby się
by się budziły
bezosobnik: budzono by się
bezokolicznik: budzić się
imiesłów przysłówkowy współczesny: budząc się
gerundium: budzenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. budzenie się
budzenia się
D. budzenia się
budzeń się
C. budzeniu się
budzeniom się
B. budzenie się
budzenia się
N. budzeniem się
budzeniami się
Ms. budzeniu się
budzeniach się
W. budzenie się
budzenia się
imiesłów przymiotnikowy czynny: budzący się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. budzący się
budzący się
budzący się
budzące się
budząca się
D. budzącego się
budzącego się
budzącego się
budzącego się
budzącej się
C. budzącemu się
budzącemu się
budzącemu się
budzącemu się
budzącej się
B. budzącego się
budzącego się
budzący się
budzące się
budzącą się
N. budzącym się
budzącym się
budzącym się
budzącym się
budzącą się
Ms. budzącym się
budzącym się
budzącym się
budzącym się
budzącej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. budzący się
budzący się
budzące się
budzące się
D. budzących się
budzących się
budzących się
budzących się
C. budzącym się
budzącym się
budzącym się
budzącym się
B. budzących się
budzących się
budzących się
budzące się
N. budzącymi się
budzącymi się
budzącymi się
budzącymi się
Ms. budzących się
budzących się
budzących się
budzących się
odpowiedniki aspektowe: obudzić się , zbudzić się
-
Rzżywotny + budzić się + (z CZEGO) -
Zob. budzić