sprzęgać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

łączyć ze sobą co najmniej dwa elementy tak, aby utworzyły pewną całość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Urządzenia i maszyny

funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

antonimy:

rozprzęgać

Cytaty

Wyobraźmy sobie jednak, że cewkę naszego układu sprzęgamy indukcyjnie z inną cewką połączoną z anteną w postaci rozpiętych nad ziemią drutów.

źródło: NKJP: Adam Strzałkowski: O siłach rządzących światem: rzecz o podstawowych oddziaływaniach – grawitacyjnych, elektromagnetycznych, silnych i słabych, 1996

Po raz pierwszy w Polsce zostanie pokazana fotokomórka sprzęgająca pistolet startera z mechanizmem zegarka.

źródło: NKJP: (MST): Ambasador Omegi, Gazeta Krakowska, 2006-09-13

Od połowy XIX w. zawierano międzynarodowe porozumienia, które regulowały szerokość torów, sposób sprzęgania wagonów, obowiązujący na kolei czas i jego strefy.

źródło: NKJP: Marek Henzler: Szalone lokomotywy, Polityka, 2005-07-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sprzęgam	sprzęgamy
2 os.	sprzęgasz	sprzęgacie
3 os.	sprzęga	sprzęgają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzęgałem +(e)m sprzęgał	sprzęgałam +(e)m sprzęgała	sprzęgałom +(e)m sprzęgało	sprzęgaliśmy +(e)śmy sprzęgali	sprzęgałyśmy +(e)śmy sprzęgały
2 os.	sprzęgałeś +(e)ś sprzęgał	sprzęgałaś +(e)ś sprzęgała	sprzęgałoś +(e)ś sprzęgało	sprzęgaliście +(e)ście sprzęgali	sprzęgałyście +(e)ście sprzęgały
3 os.	sprzęgał	sprzęgała	sprzęgało	sprzęgali	sprzęgały

bezosobnik: sprzęgano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę sprzęgał będę sprzęgać	będę sprzęgała będę sprzęgać	będę sprzęgało będę sprzęgać	będziemy sprzęgali będziemy sprzęgać	będziemy sprzęgały będziemy sprzęgać
2 os.	będziesz sprzęgał będziesz sprzęgać	będziesz sprzęgała będziesz sprzęgać	będziesz sprzęgało będziesz sprzęgać	będziecie sprzęgali będziecie sprzęgać	będziecie sprzęgały będziecie sprzęgać
3 os.	będzie sprzęgał będzie sprzęgać	będzie sprzęgała będzie sprzęgać	będzie sprzęgało będzie sprzęgać	będą sprzęgali będą sprzęgać	będą sprzęgały będą sprzęgać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sprzęgajmy
2 os.	sprzęgaj	sprzęgajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzęgałbym bym sprzęgał	sprzęgałabym bym sprzęgała	sprzęgałobym bym sprzęgało	sprzęgalibyśmy byśmy sprzęgali	sprzęgałybyśmy byśmy sprzęgały
2 os.	sprzęgałbyś byś sprzęgał	sprzęgałabyś byś sprzęgała	sprzęgałobyś byś sprzęgało	sprzęgalibyście byście sprzęgali	sprzęgałybyście byście sprzęgały
3 os.	sprzęgałby by sprzęgał	sprzęgałaby by sprzęgała	sprzęgałoby by sprzęgało	sprzęgaliby by sprzęgali	sprzęgałyby by sprzęgały

bezosobnik: sprzęgano by

bezokolicznik: sprzęgać

imiesłów przysłówkowy współczesny: sprzęgając

gerundium: sprzęganie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprzęganie	sprzęgania
D.	sprzęgania	sprzęgań
C.	sprzęganiu	sprzęganiom
B.	sprzęganie	sprzęgania
N.	sprzęganiem	sprzęganiami
Ms.	sprzęganiu	sprzęganiach
W.	sprzęganie	sprzęgania

imiesłów przymiotnikowy czynny: sprzęgający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sprzęgający	sprzęgający	sprzęgający	sprzęgające	sprzęgająca
D.	sprzęgającego	sprzęgającego	sprzęgającego	sprzęgającego	sprzęgającej
C.	sprzęgającemu	sprzęgającemu	sprzęgającemu	sprzęgającemu	sprzęgającej
B.	sprzęgającego	sprzęgającego	sprzęgający	sprzęgające	sprzęgającą
N.	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającą
Ms.	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sprzęgający	sprzęgający	sprzęgające	sprzęgające
D.	sprzęgających	sprzęgających	sprzęgających	sprzęgających
C.	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającym	sprzęgającym
B.	sprzęgających	sprzęgających	sprzęgających	sprzęgające
N.	sprzęgającymi	sprzęgającymi	sprzęgającymi	sprzęgającymi
Ms.	sprzęgających	sprzęgających	sprzęgających	sprzęgających

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprzęgany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sprzęgany	sprzęgany	sprzęgany	sprzęgane	sprzęgana
D.	sprzęganego	sprzęganego	sprzęganego	sprzęganego	sprzęganej
C.	sprzęganemu	sprzęganemu	sprzęganemu	sprzęganemu	sprzęganej
B.	sprzęganego	sprzęganego	sprzęgany	sprzęgane	sprzęganą
N.	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganą
Ms.	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sprzęgani	sprzęgani	sprzęgane	sprzęgane
D.	sprzęganych	sprzęganych	sprzęganych	sprzęganych
C.	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganym	sprzęganym
B.	sprzęganych	sprzęganych	sprzęganych	sprzęgane
N.	sprzęganymi	sprzęganymi	sprzęganymi	sprzęganymi
Ms.	sprzęganych	sprzęganych	sprzęganych	sprzęganych

odpowiedniki aspektowe: sprzęgnąć , sprząc

Składnia

	+	sprzęgać	+	CO + z CZYM
	+	sprzęgać	+	CO[sub]pl[/sub]

Pochodzenie

psł. *sъpręgati

Por. sprząc