Jak korzystać ze słownika?

uśpić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. pacjenta

  • Definicja

    2.

    podać komuś środek powodujący czasową utratę świadomości i nieodczuwanie bólu
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Choroby i ich leczenie

    leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

  • Relacje znaczeniowe
    antonimy:  wybudzić
    hiperonimy:  znieczulić
  • Połączenia
    • anestezjolog, lekarz uśpił
    • uśpić chorego, pacjenta
    • uśpić do operacji, do zabiegu
    • uśpić na czas zabiegu
    • uśpić przed operacją
  • Cytaty

    Lekarka uśpiła pacjenta na sali operacyjnej.

    źródło: NKJP: Elżbieta Cichocka, Jolanta Maciuch-Grzybowska, Gazeta Wyborcza, 1993-12-20

    Nad uśpionym pacjentem cały czas musi czuwać anestezjolog.

    źródło: NKJP: (E): Rezonans dla najmłodszych, Dziennik Polski, 2001-09-27

    Amerykański dentysta Wiliam Morton [...] dokonał z powodzeniem poważnej operacji chirurgicznej uśpiwszy uprzednio pacjenta oparami eteru.

    źródło: NKJP: Eteromania, Dziennik Polski, 2002-09-07

    Sama operacja nie jest skomplikowana. Trzeba szczurka uśpić, wygolić futerko w okolicach cięcia, naciąć skórę, odseparować i wyjąć guz. Wszystko trwa ok. 30 minut.

    źródło: Internet

    Najpierw została przez lekarza uśpiona. W trakcie niefachowo wykonanego zabiegu doszło do komplikacji.

    źródło: NKJP: Beata Zalot: Lekarz przed sądem, 1996
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uśpię
    		 uśpimy
    2 os. uśpisz
    		 uśpicie
    3 os. uśpi
    		 uśpią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uśpiłem
    +(e)m uśpił
    		 uśpiłam
    +(e)m uśpiła
    		 uśpiłom
    +(e)m uśpiło
    		 uśpiliśmy
    +(e)śmy uśpili
    		 uśpiłyśmy
    +(e)śmy uśpiły
    2 os. uśpiłeś
    +(e)ś uśpił
    		 uśpiłaś
    +(e)ś uśpiła
    		 uśpiłoś
    +(e)ś uśpiło
    		 uśpiliście
    +(e)ście uśpili
    		 uśpiłyście
    +(e)ście uśpiły
    3 os. uśpił
    		 uśpiła
    		 uśpiło
    		 uśpili
    		 uśpiły

    bezosobnik: uśpiono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uśpijmy
    2 os. uśpij
    		 uśpijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uśpiłbym
    bym uśpił
    		 uśpiłabym
    bym uśpiła
    		 uśpiłobym
    bym uśpiło
    		 uśpilibyśmy
    byśmy uśpili
    		 uśpiłybyśmy
    byśmy uśpiły
    2 os. uśpiłbyś
    byś uśpił
    		 uśpiłabyś
    byś uśpiła
    		 uśpiłobyś
    byś uśpiło
    		 uśpilibyście
    byście uśpili
    		 uśpiłybyście
    byście uśpiły
    3 os. uśpiłby
    by uśpił
    		 uśpiłaby
    by uśpiła
    		 uśpiłoby
    by uśpiło
    		 uśpiliby
    by uśpili
    		 uśpiłyby
    by uśpiły

    bezosobnik: uśpiono by

    bezokolicznik: uśpić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: uśpiwszy

    gerundium: uśpienie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: uśpiony

    odpowiednik aspektowy: usypiać

  • Składnia
    tylko Rz osobowy + uśpić +
    KOGO/CO + (CZYM)
  • Pochodzenie

    psł. *usъpiti 'spowodować, że ktoś zasypia'

    W genetycznym związku z *usъnǫti (zob.  usnąć ) i *sъpati (por.  spać ).