żerować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

uzyskiwać korzyści ze szkodą dla kogoś innego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

paść się

Połączenia

dziennikarz, oszust, polityk żeruje
żerować czyimś kosztem
żerować na ludziach, na biednych; na (ludzkiej) ciemnocie, naiwności, niewiedzy; na nieszczęściu; na emocjach, na uczuciach

Cytaty

	Obecnie cyberprzestępcy ponownie żerują na nieszczęściu i kuszą internautów podróbkami leku Tamiflu, stosowanego przy objawach ptasiej grypy. źródło: NKJP: Piotr Konieczny: Fałszywe leki na ptasią grypę w sieci, Dziennik Internautów, 2006-02-23
	- W ogóle nie będę pisał tego reportażu. Nie potrafię żerować na czyjejś śmierci. źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978
	Miłość to wymysł literatów, filmowców i dziennikarzy, żerujących na skandalach małżeńskich, na podtrzymaniu tego mitu nieźle zarabiają. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994
	Chcieli pożyczki, a stracili pieniądze. To żerowanie na ludzkiej naiwności - podkreśla Borowiak. źródło: NKJP: Aldona Minorczyk-Cichy, Łukasz Cieśla: Kiedyś oszukiwał modelki, teraz naciąga na kredyty, Dziennik Zachodni, 2009-09-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	żeruję	żerujemy
2 os.	żerujesz	żerujecie
3 os.	żeruje	żerują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żerowałem +(e)m żerował	żerowałam +(e)m żerowała	żerowałom +(e)m żerowało	żerowaliśmy +(e)śmy żerowali	żerowałyśmy +(e)śmy żerowały
2 os.	żerowałeś +(e)ś żerował	żerowałaś +(e)ś żerowała	żerowałoś +(e)ś żerowało	żerowaliście +(e)ście żerowali	żerowałyście +(e)ście żerowały
3 os.	żerował	żerowała	żerowało	żerowali	żerowały

bezosobnik: żerowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę żerował będę żerować	będę żerowała będę żerować	będę żerowało będę żerować	będziemy żerowali będziemy żerować	będziemy żerowały będziemy żerować
2 os.	będziesz żerował będziesz żerować	będziesz żerowała będziesz żerować	będziesz żerowało będziesz żerować	będziecie żerowali będziecie żerować	będziecie żerowały będziecie żerować
3 os.	będzie żerował będzie żerować	będzie żerowała będzie żerować	będzie żerowało będzie żerować	będą żerowali będą żerować	będą żerowały będą żerować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		żerujmy
2 os.	żeruj	żerujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żerowałbym bym żerował	żerowałabym bym żerowała	żerowałobym bym żerowało	żerowalibyśmy byśmy żerowali	żerowałybyśmy byśmy żerowały
2 os.	żerowałbyś byś żerował	żerowałabyś byś żerowała	żerowałobyś byś żerowało	żerowalibyście byście żerowali	żerowałybyście byście żerowały
3 os.	żerowałby by żerował	żerowałaby by żerowała	żerowałoby by żerowało	żerowaliby by żerowali	żerowałyby by żerowały

bezosobnik: żerowano by

bezokolicznik: żerować

imiesłów przysłówkowy współczesny: żerując

gerundium: żerowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	żerowanie	żerowania
D.	żerowania	żerowań
C.	żerowaniu	żerowaniom
B.	żerowanie	żerowania
N.	żerowaniem	żerowaniami
Ms.	żerowaniu	żerowaniach
W.	żerowanie	żerowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: żerujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żerujący	żerujący	żerujący	żerujące	żerująca
D.	żerującego	żerującego	żerującego	żerującego	żerującej
C.	żerującemu	żerującemu	żerującemu	żerującemu	żerującej
B.	żerującego	żerującego	żerujący	żerujące	żerującą
N.	żerującym	żerującym	żerującym	żerującym	żerującą
Ms.	żerującym	żerującym	żerującym	żerującym	żerującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żerujący	żerujący	żerujące	żerujące
D.	żerujących	żerujących	żerujących	żerujących
C.	żerującym	żerującym	żerującym	żerującym
B.	żerujących	żerujących	żerujących	żerujące
N.	żerującymi	żerującymi	żerującymi	żerującymi
Ms.	żerujących	żerujących	żerujących	żerujących

Składnia

+

żerować

+

na KIM/CZYM

Pochodzenie

Czasownik oparty na rzeczowniku żer (st.pol. i dial. też żyr < psł. *žirъ ‘żarcie, pożeranie; to, co się żre, pożera’ - rzeczownik oparty na psł. temacie *žьr- ze wzdłużeniem samogłoski rdzennej *ь >*i; por. żreć ), z rozwojem -yr- > -er- na gruncie polskim.