rozbroić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

pozbawić broni i sprzętu wojskowego

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Wojsko i wojna

broń

armia rozbroiła kogoś; wojsko rozbroiło kogoś
rozbroić armię, wojsko, żołnierzy; Armię Czerwoną, Francuzów, Niemców...

Uroczystość przypomnieć miała o tomaszowianach, którzy w 1918 roku rozbroili niemieckich żołnierzy stacjonujących w koszarach i oswobodzili miasto.

źródło: NKJP: (mbog): W hołdzie żołnierzom POW, Dziennik Łódzki, 2004-11-13

Rozbrojenie Niemców w Królestwie odcięło jej najdogodniejsze drogi powrotu do Rzeszy.

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

[...] sekretarz generalny ONZ [...] chce, aby wojska amerykańskie rozbroiły bandytów grasujących po kraju i rabujących żywność dostarczaną przez międzynarodowe organizacje charytatywne.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Jeśli lubicie Bejrut...?, Gazeta Wyborcza, 1992-12-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbroję	rozbroimy
2 os.	rozbroisz	rozbroicie
3 os.	rozbroi	rozbroją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbroiłem +(e)m rozbroił	rozbroiłam +(e)m rozbroiła	rozbroiłom +(e)m rozbroiło	rozbroiliśmy +(e)śmy rozbroili	rozbroiłyśmy +(e)śmy rozbroiły
2 os.	rozbroiłeś +(e)ś rozbroił	rozbroiłaś +(e)ś rozbroiła	rozbroiłoś +(e)ś rozbroiło	rozbroiliście +(e)ście rozbroili	rozbroiłyście +(e)ście rozbroiły
3 os.	rozbroił	rozbroiła	rozbroiło	rozbroili	rozbroiły

bezosobnik: rozbrojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbrójmy
2 os.	rozbrój	rozbrójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbroiłbym bym rozbroił	rozbroiłabym bym rozbroiła	rozbroiłobym bym rozbroiło	rozbroilibyśmy byśmy rozbroili	rozbroiłybyśmy byśmy rozbroiły
2 os.	rozbroiłbyś byś rozbroił	rozbroiłabyś byś rozbroiła	rozbroiłobyś byś rozbroiło	rozbroilibyście byście rozbroili	rozbroiłybyście byście rozbroiły
3 os.	rozbroiłby by rozbroił	rozbroiłaby by rozbroiła	rozbroiłoby by rozbroiło	rozbroiliby by rozbroili	rozbroiłyby by rozbroiły

bezosobnik: rozbrojono by

bezokolicznik: rozbroić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozbroiwszy

gerundium: rozbrojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbrojenie	rozbrojenia
D.	rozbrojenia	rozbrojeń
C.	rozbrojeniu	rozbrojeniom
B.	rozbrojenie	rozbrojenia
N.	rozbrojeniem	rozbrojeniami
Ms.	rozbrojeniu	rozbrojeniach
W.	rozbrojenie	rozbrojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbrojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrojony	rozbrojony	rozbrojony	rozbrojone	rozbrojona
D.	rozbrojonego	rozbrojonego	rozbrojonego	rozbrojonego	rozbrojonej
C.	rozbrojonemu	rozbrojonemu	rozbrojonemu	rozbrojonemu	rozbrojonej
B.	rozbrojonego	rozbrojonego	rozbrojony	rozbrojone	rozbrojoną
N.	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojoną
Ms.	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrojeni	rozbrojeni	rozbrojone	rozbrojone
D.	rozbrojonych	rozbrojonych	rozbrojonych	rozbrojonych
C.	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonym	rozbrojonym
B.	rozbrojonych	rozbrojonych	rozbrojonych	rozbrojone
N.	rozbrojonymi	rozbrojonymi	rozbrojonymi	rozbrojonymi
Ms.	rozbrojonych	rozbrojonych	rozbrojonych	rozbrojonych

odpowiednik aspektowy: rozbrajać

Składnia

Rz_osobowy

+

rozbroić

+

KOGO

Pochodzenie

Zob. zbroić 1