trącić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

cechować się czymś negatywnym w niewielkim stopniu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zalatywać

Połączenia

trącić anachronizmem, banałem, fałszem, frazesem, herezją, hipokryzją, komunałem, naiwnością, sztucznością
trącić nieco
móc, zacząć trącić

Cytaty

	Rodzice byli mili i serdeczni, ale wszystko to trąciło sztucznością. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1965
	Dochodziło nieraz do słownych utarczek pomiędzy Stefanem a pierwszym naczelnym redaktorem „Tygodnika” [...], który uważał niektóre wypowiedzi Kisiela za trącące wręcz herezją. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995
	- Organizacja, o której mówiłam, ma zaś składać się wyłącznie z kobiet. [...] - Trąci mi to babskim szowinizmem - powiedziała z przekąsem Sabrina Glevissig. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996
	Za tymi płytkimi odczuciami krył się strach - czasem ledwo dostrzegalny, chwilami trącący obłędem - jednak zawsze obecny. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trącę	trącimy
2 os.	trącisz	trącicie
3 os.	trąci	trącą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trąciłem +(e)m trącił	trąciłam +(e)m trąciła	trąciłom +(e)m trąciło	trąciliśmy +(e)śmy trącili	trąciłyśmy +(e)śmy trąciły
2 os.	trąciłeś +(e)ś trącił	trąciłaś +(e)ś trąciła	trąciłoś +(e)ś trąciło	trąciliście +(e)ście trącili	trąciłyście +(e)ście trąciły
3 os.	trącił	trąciła	trąciło	trącili	trąciły

bezosobnik: trącono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trącił będę trącić	będę trąciła będę trącić	będę trąciło będę trącić	będziemy trącili będziemy trącić	będziemy trąciły będziemy trącić
2 os.	będziesz trącił będziesz trącić	będziesz trąciła będziesz trącić	będziesz trąciło będziesz trącić	będziecie trącili będziecie trącić	będziecie trąciły będziecie trącić
3 os.	będzie trącił będzie trącić	będzie trąciła będzie trącić	będzie trąciło będzie trącić	będą trącili będą trącić	będą trąciły będą trącić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trąćmy
2 os.	trąć	trąćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trąciłbym bym trącił	trąciłabym bym trąciła	trąciłobym bym trąciło	trącilibyśmy byśmy trącili	trąciłybyśmy byśmy trąciły
2 os.	trąciłbyś byś trącił	trąciłabyś byś trąciła	trąciłobyś byś trąciło	trącilibyście byście trącili	trąciłybyście byście trąciły
3 os.	trąciłby by trącił	trąciłaby by trąciła	trąciłoby by trąciło	trąciliby by trącili	trąciłyby by trąciły

bezosobnik: trącono by

bezokolicznik: trącić

imiesłów przysłówkowy współczesny: trącąc

imiesłów przysłówkowy uprzedni: trąciwszy

gerundium: trącenie

rodzaj gramatyczny: ndk, dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trącenie	trącenia
D.	trącenia	trąceń
C.	trąceniu	trąceniom
B.	trącenie	trącenia
N.	trąceniem	trąceniami
Ms.	trąceniu	trąceniach
W.	trącenie	trącenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: trącący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trącący	trącący	trącący	trącące	trącąca
D.	trącącego	trącącego	trącącego	trącącego	trącącej
C.	trącącemu	trącącemu	trącącemu	trącącemu	trącącej
B.	trącącego	trącącego	trącący	trącące	trącącą
N.	trącącym	trącącym	trącącym	trącącym	trącącą
Ms.	trącącym	trącącym	trącącym	trącącym	trącącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trącący	trącący	trącące	trącące
D.	trącących	trącących	trącących	trącących
C.	trącącym	trącącym	trącącym	trącącym
B.	trącących	trącących	trącących	trącące
N.	trącącymi	trącącymi	trącącymi	trącącymi
Ms.	trącących	trącących	trącących	trącących

Składnia

Rz_nieżywotny

+

trącić

+

CZYM

Pochodzenie

psł. *trǫtiti 'lekko uderzyć, stuknąć, nacisnąć, popchnąć' > 'wydać nieprzyjemny zapach przy poruszeniu' > 'nieprzyjemnie pachnieć, śmierdzieć'

Późnoprasłowiański temat *trǫt- (uogólniony w całej odmianie) z wcześniejszego *trǫk/t-, po uproszczeniu grupy spółgłoskowej *kt > *t. Zdaniem Z. Babika (Pożegnanie z lasem, s. 42) jest to zapewne czasownik oparty na temacie rzeczownika *trank-ta- > *trǫtъ (niepoświadczonego jednak w znaczeniu ‘dotknięcie, trącenie’).