ścigać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

4.

kierować coś lub być kierowanym w kierunku oddalającej się osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

zmysły

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Język

mówienie

Połączenia

śmiech, wzrok ściga
ścigać oczami, spojrzeniem, wzrokiem; okrzykami

Cytaty

Wyzwiska ścigały go jeszcze dobrych kilkadziesiąt metrów.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Mknął tak szybko, że czuli zawrót głowy, ścigając go oczami.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

[...] zwiewali, każdy w swoją stronę, ścigani niemieckim jazgotem Denglerowej.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ścigam	ścigamy
2 os.	ścigasz	ścigacie
3 os.	ściga	ścigają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ścigałem +(e)m ścigał	ścigałam +(e)m ścigała	ścigałom +(e)m ścigało	ścigaliśmy +(e)śmy ścigali	ścigałyśmy +(e)śmy ścigały
2 os.	ścigałeś +(e)ś ścigał	ścigałaś +(e)ś ścigała	ścigałoś +(e)ś ścigało	ścigaliście +(e)ście ścigali	ścigałyście +(e)ście ścigały
3 os.	ścigał	ścigała	ścigało	ścigali	ścigały

bezosobnik: ścigano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę ścigał będę ścigać	będę ścigała będę ścigać	będę ścigało będę ścigać	będziemy ścigali będziemy ścigać	będziemy ścigały będziemy ścigać
2 os.	będziesz ścigał będziesz ścigać	będziesz ścigała będziesz ścigać	będziesz ścigało będziesz ścigać	będziecie ścigali będziecie ścigać	będziecie ścigały będziecie ścigać
3 os.	będzie ścigał będzie ścigać	będzie ścigała będzie ścigać	będzie ścigało będzie ścigać	będą ścigali będą ścigać	będą ścigały będą ścigać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ścigajmy
2 os.	ścigaj	ścigajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ścigałbym bym ścigał	ścigałabym bym ścigała	ścigałobym bym ścigało	ścigalibyśmy byśmy ścigali	ścigałybyśmy byśmy ścigały
2 os.	ścigałbyś byś ścigał	ścigałabyś byś ścigała	ścigałobyś byś ścigało	ścigalibyście byście ścigali	ścigałybyście byście ścigały
3 os.	ścigałby by ścigał	ścigałaby by ścigała	ścigałoby by ścigało	ścigaliby by ścigali	ścigałyby by ścigały

bezosobnik: ścigano by

bezokolicznik: ścigać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścigając

gerundium: ściganie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ściganie	ścigania
D.	ścigania	ścigań
C.	ściganiu	ściganiom
B.	ściganie	ścigania
N.	ściganiem	ściganiami
Ms.	ściganiu	ściganiach
W.	ściganie	ścigania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścigający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ścigający	ścigający	ścigający	ścigające	ścigająca
D.	ścigającego	ścigającego	ścigającego	ścigającego	ścigającej
C.	ścigającemu	ścigającemu	ścigającemu	ścigającemu	ścigającej
B.	ścigającego	ścigającego	ścigający	ścigające	ścigającą
N.	ścigającym	ścigającym	ścigającym	ścigającym	ścigającą
Ms.	ścigającym	ścigającym	ścigającym	ścigającym	ścigającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ścigający	ścigający	ścigające	ścigające
D.	ścigających	ścigających	ścigających	ścigających
C.	ścigającym	ścigającym	ścigającym	ścigającym
B.	ścigających	ścigających	ścigających	ścigające
N.	ścigającymi	ścigającymi	ścigającymi	ścigającymi
Ms.	ścigających	ścigających	ścigających	ścigających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścigany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ścigany	ścigany	ścigany	ścigane	ścigana
D.	ściganego	ściganego	ściganego	ściganego	ściganej
C.	ściganemu	ściganemu	ściganemu	ściganemu	ściganej
B.	ściganego	ściganego	ścigany	ścigane	ściganą
N.	ściganym	ściganym	ściganym	ściganym	ściganą
Ms.	ściganym	ściganym	ściganym	ściganym	ściganej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ścigani	ścigani	ścigane	ścigane
D.	ściganych	ściganych	ściganych	ściganych
C.	ściganym	ściganym	ściganym	ściganym
B.	ściganych	ściganych	ściganych	ścigane
N.	ściganymi	ściganymi	ściganymi	ściganymi
Ms.	ściganych	ściganych	ściganych	ściganych

Składnia

Rz_osobowy	+	ścigać	+	KOGO + CZYM
Rz_nieżywotny	+	ścigać	+	KOGO

Pochodzenie

psł. *stigati 'gonić, dosięgać, dopędzać'

W etymologicznym związku z psł. czasownikami *stigti, *stigǫ ('sięgnąć, dopędzić, dogonić' (por. ros. do-stič'), oraz (sekundarnym) *stignǫti (np. w polskich czasownikach przedrostkowych: do-ścignąć, prze-ścignąć). Por. także ścieżka .