-
1.
nakłonić kogoś słownie do działania ułatwiającego komuś innemu wyjście z trudnej sytuacji lub zrobienie czegoś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
synonimy: upomnieć się
hiperonimy: ująć się
-
To on pokazał mi w Wałbrzychu ołtarz dobrego łotra, którego Pan Jezus wziął ze sobą do raju. Dobry łotr, o którym mało kto pamięta, bezimienny i z grzeszną przeszłością, łotr, który mógłby za każdym z nas wstawić się o ułaskawienie u Najwyższego.
źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
Biskup rzeczywiście wstawił się za nimi u generała Edwarda Rydza-Śmigłego i otrzymał zapewnienie ich zwolnienia.
źródło: NKJP: Tadeusz Górski: Aby duchowieństwo katolickie więcej się od niego uczyło, Gazeta Wyborcza, 1993-08-28
To Polewka wstawił się za Stefanem, kiedy chciano wyrzucić go ze Związku Literatów.
źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
Toruńscy ewangelicy słali bowiem swoje petycje na protestanckie dwory, w efekcie za nieszczęsnym miastem wstawili się królowie Danii i Anglii, car i Fryderyk II.
źródło: NKJP: Piotr Głuchowski: Toruń, Gazeta Wyborcza, 1998-10-02
Na wieść o tym Żydzi okryli się żałobą, a Mordechaj ubłagał królową Esterę, aby wstawiła się do króla za swoim narodem.
źródło: NKJP: Internet
Jutro, zanim siądziemy do wigilijnej kolacji, podziękujemy naszemu biskupowi za cud i będziemy go błagać, aby jeszcze raz wstawił się do Boga o to, by mózg Justysi zaczął funkcjonować tak jak przedtem.
źródło: NKJP: Cudem ocalona, Dziennik Polski, 2002-12-23
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wstawię się
wstawimy się
2 os. wstawisz się
wstawicie się
3 os. wstawi się
wstawią się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wstawiłem się
+(e)m się wstawił
wstawiłam się
+(e)m się wstawiła
wstawiłom się
+(e)m się wstawiło
wstawiliśmy się
+(e)śmy się wstawili
wstawiłyśmy się
+(e)śmy się wstawiły
2 os. wstawiłeś się
+(e)ś się wstawił
wstawiłaś się
+(e)ś się wstawiła
wstawiłoś się
+(e)ś się wstawiło
wstawiliście się
+(e)ście się wstawili
wstawiłyście się
+(e)ście się wstawiły
3 os. wstawił się
wstawiła się
wstawiło się
wstawili się
wstawiły się
bezosobnik: wstawiono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wstawmy się
2 os. wstaw się
wstawcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wstawiłbym się
bym się wstawił
wstawiłabym się
bym się wstawiła
wstawiłobym się
bym się wstawiło
wstawilibyśmy się
byśmy się wstawili
wstawiłybyśmy się
byśmy się wstawiły
2 os. wstawiłbyś się
byś się wstawił
wstawiłabyś się
byś się wstawiła
wstawiłobyś się
byś się wstawiło
wstawilibyście się
byście się wstawili
wstawiłybyście się
byście się wstawiły
3 os. wstawiłby się
by się wstawił
wstawiłaby się
by się wstawiła
wstawiłoby się
by się wstawiło
wstawiliby się
by się wstawili
wstawiłyby się
by się wstawiły
bezosobnik: wstawiono by się
bezokolicznik: wstawić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wstawiwszy się
gerundium: wstawienie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wstawienie się
wstawienia się
D. wstawienia się
wstawień się
C. wstawieniu się
wstawieniom się
B. wstawienie się
wstawienia się
N. wstawieniem się
wstawieniami się
Ms. wstawieniu się
wstawieniach się
W. wstawienie się
wstawienia się
odpowiednik aspektowy: wstawiać się
-
+ wstawić się + o CO | za KIM/CZYM + (u KOGO)+ wstawić się + do KOGO + za KIM | o CO -
Zob. stawić się