zbierać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

4.

powodować, że pewne przedmioty przestają być w miejscu, w którym się znajdowały, a nie powinny się tam znajdować

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Najbliższe środowisko życia człowieka

czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

zbierać (brudne) naczynia, talerze; pianę, tłuszcz; odpadki, śmieci

Cytaty

Lokator, Andrzej Liberda, już zdążył dojechać z Mokotowa. Klęczał teraz w przedpokoju z jakimiś szmatami, ręcznikami i zbierał wodę z parkietu. Pokrywała równą warstewką całą podłogę.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski, Wilcza wyspa, 2006

Maciek jest bardzo pracowity. Aż trudno go oderwać od pracy, nawet jak zaczął padać deszcz, nie chciał się schować do środka – chwalą uczestnika projektu jego opiekunowie. – Najpierw sprzątałam klatki, a teraz zamiatam i zbieram papierki obok bloków.

źródło: NKJP: Beata Mońka: Dobrze byłoby mieć pracę, Tygodnik Rybnicki, 2008-11-25

Już od dłuższego czasu obserwujemy zmagania naszych służb porządkowych z ciągle przybywającymi liśćmi. Gdzie trafiają zbierane liście? Są odwożone na kompostownik, znajdujący się na terenie Zarządu Zieleni Miejskiej.

źródło: NKJP: (KD): Trwa jesienne sprzątanie, Dziennik Zachodni, 2004-11-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zbieram	zbieramy
2 os.	zbierasz	zbieracie
3 os.	zbiera	zbierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbierałem +(e)m zbierał	zbierałam +(e)m zbierała	zbierałom +(e)m zbierało	zbieraliśmy +(e)śmy zbierali	zbierałyśmy +(e)śmy zbierały
2 os.	zbierałeś +(e)ś zbierał	zbierałaś +(e)ś zbierała	zbierałoś +(e)ś zbierało	zbieraliście +(e)ście zbierali	zbierałyście +(e)ście zbierały
3 os.	zbierał	zbierała	zbierało	zbierali	zbierały

bezosobnik: zbierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zbierał będę zbierać	będę zbierała będę zbierać	będę zbierało będę zbierać	będziemy zbierali będziemy zbierać	będziemy zbierały będziemy zbierać
2 os.	będziesz zbierał będziesz zbierać	będziesz zbierała będziesz zbierać	będziesz zbierało będziesz zbierać	będziecie zbierali będziecie zbierać	będziecie zbierały będziecie zbierać
3 os.	będzie zbierał będzie zbierać	będzie zbierała będzie zbierać	będzie zbierało będzie zbierać	będą zbierali będą zbierać	będą zbierały będą zbierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zbierajmy
2 os.	zbieraj	zbierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbierałbym bym zbierał	zbierałabym bym zbierała	zbierałobym bym zbierało	zbieralibyśmy byśmy zbierali	zbierałybyśmy byśmy zbierały
2 os.	zbierałbyś byś zbierał	zbierałabyś byś zbierała	zbierałobyś byś zbierało	zbieralibyście byście zbierali	zbierałybyście byście zbierały
3 os.	zbierałby by zbierał	zbierałaby by zbierała	zbierałoby by zbierało	zbieraliby by zbierali	zbierałyby by zbierały

bezosobnik: zbierano by

bezokolicznik: zbierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zbierając

gerundium: zbieranie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zbieranie	zbierania
D.	zbierania	zbierań
C.	zbieraniu	zbieraniom
B.	zbieranie	zbierania
N.	zbieraniem	zbieraniami
Ms.	zbieraniu	zbieraniach
W.	zbieranie	zbierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zbierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbierający	zbierający	zbierający	zbierające	zbierająca
D.	zbierającego	zbierającego	zbierającego	zbierającego	zbierającej
C.	zbierającemu	zbierającemu	zbierającemu	zbierającemu	zbierającej
B.	zbierającego	zbierającego	zbierający	zbierające	zbierającą
N.	zbierającym	zbierającym	zbierającym	zbierającym	zbierającą
Ms.	zbierającym	zbierającym	zbierającym	zbierającym	zbierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbierający	zbierający	zbierające	zbierające
D.	zbierających	zbierających	zbierających	zbierających
C.	zbierającym	zbierającym	zbierającym	zbierającym
B.	zbierających	zbierających	zbierających	zbierające
N.	zbierającymi	zbierającymi	zbierającymi	zbierającymi
Ms.	zbierających	zbierających	zbierających	zbierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zbierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbierany	zbierany	zbierany	zbierane	zbierana
D.	zbieranego	zbieranego	zbieranego	zbieranego	zbieranej
C.	zbieranemu	zbieranemu	zbieranemu	zbieranemu	zbieranej
B.	zbieranego	zbieranego	zbierany	zbierane	zbieraną
N.	zbieranym	zbieranym	zbieranym	zbieranym	zbieraną
Ms.	zbieranym	zbieranym	zbieranym	zbieranym	zbieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbierani	zbierani	zbierane	zbierane
D.	zbieranych	zbieranych	zbieranych	zbieranych
C.	zbieranym	zbieranym	zbieranym	zbieranym
B.	zbieranych	zbieranych	zbieranych	zbierane
N.	zbieranymi	zbieranymi	zbieranymi	zbieranymi
Ms.	zbieranych	zbieranych	zbieranych	zbieranych

odpowiednik aspektowy: zebrać

Składnia

+

zbierać

+

CO + (SKĄD)

Pochodzenie

ogsł. *sъbirati, *sъbirajǫ

Por. zebrać , zob. brać I