osłaniać - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.b

umiejscawiać coś w sposób, który pozwala uchronić kogoś lub coś przed czymś nieprzyjemnym lub szkodliwym

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości przestrzeni

ułożenie względem siebie

	Sunąłem pochylony, prąc głową uzbrojoną w hełm, osłaniając twarz rękami. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972
	[...] słońce świeci najbardziej intensywnie między godziną 11 a 15 i w tym czasie nie należy opalać się bez osłony. Dobrze wówczas mieć nakrycie głowy i osłaniać części ciała najbardziej podatne na oparzenia. źródło: NKJP: Agnieszka Dajbor: Fani słońca, Gazeta Wyborcza, 1992-07-17
	– Można sobie wyobrazić, jak gorąco musi być w gnieździe tak wysoko położonym – wyjaśnia Guziak. – By młode nie były całkowicie wystawione na słońce, jedno z rodziców stara się osłaniać je od słońca. źródło: NKJP: Anna Waszkiewicz, Eliza Głowicka: Ledwo klekocą, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-07-29
	Doktorostwo Blothowie stali jak sparaliżowani. [...] – Ludzie, ludzie, uspokójcie się – krzyczał Stefan, który stał obok Blothów i próbował jakoś ich osłaniać przed naporem podnieconego tłumu. źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osłaniałem +(e)m osłaniał	osłaniałam +(e)m osłaniała	osłaniałom +(e)m osłaniało	osłanialiśmy +(e)śmy osłaniali	osłaniałyśmy +(e)śmy osłaniały
2 os.	osłaniałeś +(e)ś osłaniał	osłaniałaś +(e)ś osłaniała	osłaniałoś +(e)ś osłaniało	osłanialiście +(e)ście osłaniali	osłaniałyście +(e)ście osłaniały
3 os.	osłaniał	osłaniała	osłaniało	osłaniali	osłaniały

bezosobnik: osłaniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę osłaniał będę osłaniać	będę osłaniała będę osłaniać	będę osłaniało będę osłaniać	będziemy osłaniali będziemy osłaniać	będziemy osłaniały będziemy osłaniać
2 os.	będziesz osłaniał będziesz osłaniać	będziesz osłaniała będziesz osłaniać	będziesz osłaniało będziesz osłaniać	będziecie osłaniali będziecie osłaniać	będziecie osłaniały będziecie osłaniać
3 os.	będzie osłaniał będzie osłaniać	będzie osłaniała będzie osłaniać	będzie osłaniało będzie osłaniać	będą osłaniali będą osłaniać	będą osłaniały będą osłaniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osłaniajmy
2 os.	osłaniaj	osłaniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osłaniałbym bym osłaniał	osłaniałabym bym osłaniała	osłaniałobym bym osłaniało	osłanialibyśmy byśmy osłaniali	osłaniałybyśmy byśmy osłaniały
2 os.	osłaniałbyś byś osłaniał	osłaniałabyś byś osłaniała	osłaniałobyś byś osłaniało	osłanialibyście byście osłaniali	osłaniałybyście byście osłaniały
3 os.	osłaniałby by osłaniał	osłaniałaby by osłaniała	osłaniałoby by osłaniało	osłanialiby by osłaniali	osłaniałyby by osłaniały

bezosobnik: osłaniano by

bezokolicznik: osłaniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: osłaniając

gerundium: osłanianie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: osłaniający

imiesłów przymiotnikowy bierny: osłaniany

odpowiednik aspektowy: osłonić

Rz_żywotny

+

osłaniać

+

KOGO/CO + (przed CZYM | od CZEGO) + (CZYM)

Zob. osłonić