-
4.
chronić kogoś przed atakiem -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Wojsko i wojna
czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną -
- osłaniać dywizję, odwrót, przeprawę, transport, wycofujące się wojska
- osłaniać przed atakiem, przed wrogiem
-
To właśnie ten korpus [...] osłaniał tragiczny odwrót armii napoleońskiej z mroźnej i bezkresnej Rosji.
źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001
Kawaleria szwedzka, wychodząca z bagien i mająca osłaniać skrzydła, spóźniła się, krwawiąc w walce z jazdą moskiewską i strzelającą bezustannie piechotą.
źródło: NKJP: Jerzy Besala: Łomot pod Połtawą, Polityka, 2009-07-04
Środki obrony powietrznej sił lądowych zastosowane kompleksowo z lotnictwem myśliwskim mogły skutecznie osłaniać wojsko przed uderzeniami z powietrza i zapewnić im wykonanie zadań w każdych warunkach.
źródło: NKJP: Bolesław Potyrała, Robert Fudali: Od zwycięstwa do upadku Siły zbrojne Związku Radzieckiego w latach 1945-1991, 2009
Łodzi towarzyszył mały kuter, który miał osłaniać ją przed ewentualnym atakiem załogi szkunera południowców zakotwiczonego w pobliżu wraku „Southfield” .
źródło: NKJP: Internet
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. osłaniam
osłaniamy
2 os. osłaniasz
osłaniacie
3 os. osłania
osłaniają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. osłaniałem
+(e)m osłaniał
osłaniałam
+(e)m osłaniała
osłaniałom
+(e)m osłaniało
osłanialiśmy
+(e)śmy osłaniali
osłaniałyśmy
+(e)śmy osłaniały
2 os. osłaniałeś
+(e)ś osłaniał
osłaniałaś
+(e)ś osłaniała
osłaniałoś
+(e)ś osłaniało
osłanialiście
+(e)ście osłaniali
osłaniałyście
+(e)ście osłaniały
3 os. osłaniał
osłaniała
osłaniało
osłaniali
osłaniały
bezosobnik: osłaniano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę osłaniał
będę osłaniać
będę osłaniała
będę osłaniać
będę osłaniało
będę osłaniać
będziemy osłaniali
będziemy osłaniać
będziemy osłaniały
będziemy osłaniać
2 os. będziesz osłaniał
będziesz osłaniać
będziesz osłaniała
będziesz osłaniać
będziesz osłaniało
będziesz osłaniać
będziecie osłaniali
będziecie osłaniać
będziecie osłaniały
będziecie osłaniać
3 os. będzie osłaniał
będzie osłaniać
będzie osłaniała
będzie osłaniać
będzie osłaniało
będzie osłaniać
będą osłaniali
będą osłaniać
będą osłaniały
będą osłaniać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. osłaniajmy
2 os. osłaniaj
osłaniajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. osłaniałbym
bym osłaniał
osłaniałabym
bym osłaniała
osłaniałobym
bym osłaniało
osłanialibyśmy
byśmy osłaniali
osłaniałybyśmy
byśmy osłaniały
2 os. osłaniałbyś
byś osłaniał
osłaniałabyś
byś osłaniała
osłaniałobyś
byś osłaniało
osłanialibyście
byście osłaniali
osłaniałybyście
byście osłaniały
3 os. osłaniałby
by osłaniał
osłaniałaby
by osłaniała
osłaniałoby
by osłaniało
osłanialiby
by osłaniali
osłaniałyby
by osłaniały
bezosobnik: osłaniano by
bezokolicznik: osłaniać
imiesłów przysłówkowy współczesny: osłaniając
gerundium: osłanianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. osłanianie
osłaniania
D. osłaniania
osłaniań
C. osłanianiu
osłanianiom
B. osłanianie
osłaniania
N. osłanianiem
osłanianiami
Ms. osłanianiu
osłanianiach
W. osłanianie
osłaniania
imiesłów przymiotnikowy czynny: osłaniający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. osłaniający
osłaniający
osłaniający
osłaniające
osłaniająca
D. osłaniającego
osłaniającego
osłaniającego
osłaniającego
osłaniającej
C. osłaniającemu
osłaniającemu
osłaniającemu
osłaniającemu
osłaniającej
B. osłaniającego
osłaniającego
osłaniający
osłaniające
osłaniającą
N. osłaniającym
osłaniającym
osłaniającym
osłaniającym
osłaniającą
Ms. osłaniającym
osłaniającym
osłaniającym
osłaniającym
osłaniającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. osłaniający
osłaniający
osłaniające
osłaniające
D. osłaniających
osłaniających
osłaniających
osłaniających
C. osłaniającym
osłaniającym
osłaniającym
osłaniającym
B. osłaniających
osłaniających
osłaniających
osłaniające
N. osłaniającymi
osłaniającymi
osłaniającymi
osłaniającymi
Ms. osłaniających
osłaniających
osłaniających
osłaniających
imiesłów przymiotnikowy bierny: osłaniany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. osłaniany
osłaniany
osłaniany
osłaniane
osłaniana
D. osłanianego
osłanianego
osłanianego
osłanianego
osłanianej
C. osłanianemu
osłanianemu
osłanianemu
osłanianemu
osłanianej
B. osłanianego
osłanianego
osłaniany
osłaniane
osłanianą
N. osłanianym
osłanianym
osłanianym
osłanianym
osłanianą
Ms. osłanianym
osłanianym
osłanianym
osłanianym
osłanianej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. osłaniani
osłaniani
osłaniane
osłaniane
D. osłanianych
osłanianych
osłanianych
osłanianych
C. osłanianym
osłanianym
osłanianym
osłanianym
B. osłanianych
osłanianych
osłanianych
osłaniane
N. osłanianymi
osłanianymi
osłanianymi
osłanianymi
Ms. osłanianych
osłanianych
osłanianych
osłanianych
odpowiednik aspektowy: osłonić
-
+ osłaniać + KOGO/CO + (przed CZYM) -
Zob. osłonić