opadać - Wielki słownik języka polskiego PAN

7.

książk. nagle otaczać kogoś, chcąc go zaatakować lub przynajmniej uniemożliwić mu swobodne przemieszczanie się

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

banda, zgraja opada kogoś; wrogowie opadają kogoś

W baranicach i skórzanych kaftanach, w watowanych kubrakach i zwykłych koszulinach parli ku rycerzom. Niepomni na ciosy, opadali ich po dwóch, po trzech, halabardami ściągali z siodeł, dźgali włóczniami brzuchy wierzchowców, kiścieniami gruchotali twarze jeźdźców.

źródło: NKJP: Anna Brzezińska: Letni deszcz. Sztylet – fragment 2, Esensja, 2009-11-08

Kiedy w końcu wychodzimy na zewnątrz, opadają nas żebraczki. Kupujemy od nich chusteczki do nosa, wręczamy parę monet

źródło: NKJP: Max Cegielski, Oko świata :od Konstantynopola do Stambułu, 2009

Wyładowaliśmy się na rynku. Opada nas chmara dzieciaków. Uderzają w plastikowe kanistry zastępujące bębenki, śpiewają, śmieją się, proszą o pieniądze, cukierki, podkoszulki

źródło: NKJP: gnacy Karpowicz: Nowy kwiat cesarza (i Pszczoły), 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opadam	opadamy
2 os.	opadasz	opadacie
3 os.	opada	opadają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opadałem +(e)m opadał	opadałam +(e)m opadała	opadałom +(e)m opadało	opadaliśmy +(e)śmy opadali	opadałyśmy +(e)śmy opadały
2 os.	opadałeś +(e)ś opadał	opadałaś +(e)ś opadała	opadałoś +(e)ś opadało	opadaliście +(e)ście opadali	opadałyście +(e)ście opadały
3 os.	opadał	opadała	opadało	opadali	opadały

bezosobnik: opadano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę opadał będę opadać	będę opadała będę opadać	będę opadało będę opadać	będziemy opadali będziemy opadać	będziemy opadały będziemy opadać
2 os.	będziesz opadał będziesz opadać	będziesz opadała będziesz opadać	będziesz opadało będziesz opadać	będziecie opadali będziecie opadać	będziecie opadały będziecie opadać
3 os.	będzie opadał będzie opadać	będzie opadała będzie opadać	będzie opadało będzie opadać	będą opadali będą opadać	będą opadały będą opadać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opadajmy
2 os.	opadaj	opadajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opadałbym bym opadał	opadałabym bym opadała	opadałobym bym opadało	opadalibyśmy byśmy opadali	opadałybyśmy byśmy opadały
2 os.	opadałbyś byś opadał	opadałabyś byś opadała	opadałobyś byś opadało	opadalibyście byście opadali	opadałybyście byście opadały
3 os.	opadałby by opadał	opadałaby by opadała	opadałoby by opadało	opadaliby by opadali	opadałyby by opadały

bezosobnik: opadano by

bezokolicznik: opadać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opadając

gerundium: opadanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opadanie	opadania
D.	opadania	opadań
C.	opadaniu	opadaniom
B.	opadanie	opadania
N.	opadaniem	opadaniami
Ms.	opadaniu	opadaniach
W.	opadanie	opadania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opadający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opadający	opadający	opadający	opadające	opadająca
D.	opadającego	opadającego	opadającego	opadającego	opadającej
C.	opadającemu	opadającemu	opadającemu	opadającemu	opadającej
B.	opadającego	opadającego	opadający	opadające	opadającą
N.	opadającym	opadającym	opadającym	opadającym	opadającą
Ms.	opadającym	opadającym	opadającym	opadającym	opadającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opadający	opadający	opadające	opadające
D.	opadających	opadających	opadających	opadających
C.	opadającym	opadającym	opadającym	opadającym
B.	opadających	opadających	opadających	opadające
N.	opadającymi	opadającymi	opadającymi	opadającymi
Ms.	opadających	opadających	opadających	opadających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opadany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opadany	opadany	opadany	opadane	opadana
D.	opadanego	opadanego	opadanego	opadanego	opadanej
C.	opadanemu	opadanemu	opadanemu	opadanemu	opadanej
B.	opadanego	opadanego	opadany	opadane	opadaną
N.	opadanym	opadanym	opadanym	opadanym	opadaną
Ms.	opadanym	opadanym	opadanym	opadanym	opadanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opadani	opadani	opadane	opadane
D.	opadanych	opadanych	opadanych	opadanych
C.	opadanym	opadanym	opadanym	opadanym
B.	opadanych	opadanych	opadanych	opadane
N.	opadanymi	opadanymi	opadanymi	opadanymi
Ms.	opadanych	opadanych	opadanych	opadanych

odpowiednik aspektowy: opaść

Składnia

Rz żywotny

+

opadać

+

KOGO

Pochodzenie

Zob. padać