rozchylić się

  • zmienić położenie w taki sposób, że brzegi znalazły się od siebie dalej, niż były wcześniej
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości przestrzeni

    ułożenie względem siebie

    • szlafrok rozchylił się; drzwi, poły czegoś, usta, wargi rozchyliły się
    • rozchylić się na boki
    • rozchylić się w uśmiechu
    • rozchylić się lekko, trochę; gwałtownie, nagle
  • Brzęknęła sztaba, drzwi rozchyliły się trochę, pokazując jasne wnętrze sklepu.

    źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

    Tylna część sukienki rozchyliła się na boki, niczym wrota do mistycznej, pełnej cudów krainy.

    źródło: NKJP: Dawid Zieliński: Pewne formy zła, Esensja, 2005, nr 4 (XLVI)

    Jego wargi nie rozchyliły się w najmniejszym choćby uśmiechu.

    źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozchylę się
    rozchylimy się
    2 os. rozchylisz się
    rozchylicie się
    3 os. rozchyli się
    rozchylą się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozchyliłem się
    +(e)m się rozchylił
    rozchyliłam się
    +(e)m się rozchyliła
    rozchyliłom się
    +(e)m się rozchyliło
    rozchyliliśmy się
    +(e)śmy się rozchylili
    rozchyliłyśmy się
    +(e)śmy się rozchyliły
    2 os. rozchyliłeś się
    +(e)ś się rozchylił
    rozchyliłaś się
    +(e)ś się rozchyliła
    rozchyliłoś się
    +(e)ś się rozchyliło
    rozchyliliście się
    +(e)ście się rozchylili
    rozchyliłyście się
    +(e)ście się rozchyliły
    3 os. rozchylił się
    rozchyliła się
    rozchyliło się
    rozchylili się
    rozchyliły się

    bezosobnik: rozchylono się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozchylmy się
    2 os. rozchyl się
    rozchylcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozchyliłbym się
    bym się rozchylił
    rozchyliłabym się
    bym się rozchyliła
    rozchyliłobym się
    bym się rozchyliło
    rozchylilibyśmy się
    byśmy się rozchylili
    rozchyliłybyśmy się
    byśmy się rozchyliły
    2 os. rozchyliłbyś się
    byś się rozchylił
    rozchyliłabyś się
    byś się rozchyliła
    rozchyliłobyś się
    byś się rozchyliło
    rozchylilibyście się
    byście się rozchylili
    rozchyliłybyście się
    byście się rozchyliły
    3 os. rozchyliłby się
    by się rozchylił
    rozchyliłaby się
    by się rozchyliła
    rozchyliłoby się
    by się rozchyliło
    rozchyliliby się
    by się rozchylili
    rozchyliłyby się
    by się rozchyliły

    bezosobnik: rozchylono by się

    bezokolicznik: rozchylić się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozchyliwszy się

    gerundium: rozchylenie się

    odpowiednik aspektowy: rozchylać się

  • Rznieżywotny + rozchylić się + bez ograniczeń
  • ogsł. *orz-chyliti sę

    Zob.  chylić 

CHRONOLOGIZACJA:
1861, SJPWil
Data ostatniej modyfikacji: 10.07.2018