-
2.
związany z niebem rozumianym jako sklepienie Ziemi -
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Niebo i wszechświat -
- sfera niebieska; sklepienie niebieskie; ptaki niebieskie; obłoki niebieskie;
-
Zobaczcie, Pan Bóg chleb rozmnożył,
aby starczyło dla ludzi i ptaków niebieskich.źródło: NKJP: Józef Zawitkowski: Jam sługa Twój: kazania różne, 1995
[…] na polach wyniosłe, samotne topole jak kolumny strzelały wysoko w górę, zdając się, niby słupy Heraklesa, podpierać strop niebieski.
źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. niebieski
niebieski
niebieski
niebieskie
niebieska
D. niebieskiego
niebieskiego
niebieskiego
niebieskiego
niebieskiej
C. niebieskiemu
niebieskiemu
niebieskiemu
niebieskiemu
niebieskiej
B. niebieskiego
niebieskiego
niebieski
niebieskie
niebieską
N. niebieskim
niebieskim
niebieskim
niebieskim
niebieską
Ms. niebieskim
niebieskim
niebieskim
niebieskim
niebieskiej
W. niebieski
niebieski
niebieski
niebieskie
niebieska
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. niebiescy
niebiescy
niebieskie
niebieskie
D. niebieskich
niebieskich
niebieskich
niebieskich
C. niebieskim
niebieskim
niebieskim
niebieskim
B. niebieskich
niebieskich
niebieskich
niebieskie
N. niebieskimi
niebieskimi
niebieskimi
niebieskimi
Ms. niebieskich
niebieskich
niebieskich
niebieskich
W. niebiescy
niebiescy
niebieskie
niebieskie
-
+ niebieski + szyk: tylko postpozycja -
psł. *nebesьskъ 'dotyczący nieba, odnoszący się do nieba'
Forma prasłowiańska jest przymiotnikiem dzierżawczym od tematu *nebes- prasłowiańskiego rzeczownika *nebo, *nebese; znaczenie 'mający barwę nieba, błękitny, niebieski' jest innowacją niektórych języków północnosłowiańskich; zob. niebo .