ocknąć się - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

zbyt późno zdać sobie z czegoś sprawę

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

synonimy:

obudzić się

	Z pomocą przyszły nawet trzy ministerstwa, ocknąwszy się poniewczasie z tego, co narobił rząd. źródło: NKJP: Instytut, Dziennik Polski, 2000-01-21
	Myślę, że rząd ocknął się po zakończeniu przez Sejm prac na projektem tej ustawy i dostrzegł szereg mankamentów, które już wcześniej były wskazywane. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.12.1998
	Obyśmy nie ocknęli się za późno. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 91. posiedzenia Senatu RP w dniu 14 lutego 1997 r.
	Pieniądze są przeznaczone wyłącznie na bieżącą akcję ratunkową, a poza tym są jeszcze tysiące ofert pracy i mieszkania dla uchodźców. Tyle że USA ocknęły się dopiero w zeszły piątek, do tego czasu mieszkańcy Nowego Orleanu byli pozostawieni sami sobie. źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Czas Apokalipsy, Ozon, 2005

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ocknąłem się +(e)m się ocknął	ocknęłam się +(e)m się ocknęła	ocknęłom się +(e)m się ocknęło	ocknęliśmy się +(e)śmy się ocknęli	ocknęłyśmy się +(e)śmy się ocknęły
2 os.	ocknąłeś się +(e)ś się ocknął	ocknęłaś się +(e)ś się ocknęła	ocknęłoś się +(e)ś się ocknęło	ocknęliście się +(e)ście się ocknęli	ocknęłyście się +(e)ście się ocknęły
3 os.	ocknął się	ocknęła się	ocknęło się	ocknęli się	ocknęły się

bezosobnik: ocknięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ocknijmy się
2 os.	ocknij się	ocknijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ocknąłbym się bym się ocknął	ocknęłabym się bym się ocknęła	ocknęłobym się bym się ocknęło	ocknęlibyśmy się byśmy się ocknęli	ocknęłybyśmy się byśmy się ocknęły
2 os.	ocknąłbyś się byś się ocknął	ocknęłabyś się byś się ocknęła	ocknęłobyś się byś się ocknęło	ocknęlibyście się byście się ocknęli	ocknęłybyście się byście się ocknęły
3 os.	ocknąłby się by się ocknął	ocknęłaby się by się ocknęła	ocknęłoby się by się ocknęło	ocknęliby się by się ocknęli	ocknęłyby się by się ocknęły

bezosobnik: ocknięto by się

bezokolicznik: ocknąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ocknąwszy się

gerundium: ocknięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

psł. *otjьtnǫti 'zacząć przywracać zdolność odbierania wrażeń zmysłowych, odczuwania, spostrzegania, czynić przytomnym'

Pierwotna polska postać *octnąć przeszła w ocknąć ze zmianą grupy spółgłoskowej *-ctn- > -ckn-