-
4.
nasycić się czymś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- odetchnąć atmosferą jakiegoś miejsca
-
Przybysze chcieli poznać to miejsce, odetchnąć jego atmosferą, wejść do środka.
źródło: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998
Jak dobrze, że i tu, w Krakowie, są miejsca, gdzie można jeszcze w ciepłym kręgu lampy odetchnąć życzliwością, cichym porozumieniem rzucając parę słów naprawdę potrzebnych.
źródło: KWSJP: Lew Kaltenbergh: Ogień sterzeżony. Opowieść o Stanisławie Wyspiańskim, 1964
W latach 80. atrakcyjność kultury paralelnej była tak duża, że ten, kto odetchnął zapachem wolności i wzajemnej solidarności, nie chciał się już ich wyrzec nawet wobec groźby uwięzienia.
źródło: NKJP: Martin M. Szimeczka: Demon niezgody, Gazeta Wyborcza, 1996-05-04
Do dzisiaj przynajmniej raz w roku wygospodarowuję trochę czasu, by pojechać tam, przejść się po dawnych, odmiennie już wyglądających uliczkach, odetchnąć czarem przebrzmiałych chwil.
źródło: KWSJP: Stanisław Haduch: W służbie Eskulapa, 1986
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. odetchnę
odetchniemy
2 os. odetchniesz
odetchniecie
3 os. odetchnie
odetchną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. odetchnąłem
+(e)m odetchnął
odetchnęłam
+(e)m odetchnęła
odetchnęłom
+(e)m odetchnęło
odetchnęliśmy
+(e)śmy odetchnęli
odetchnęłyśmy
+(e)śmy odetchnęły
2 os. odetchnąłeś
+(e)ś odetchnął
odetchnęłaś
+(e)ś odetchnęła
odetchnęłoś
+(e)ś odetchnęło
odetchnęliście
+(e)ście odetchnęli
odetchnęłyście
+(e)ście odetchnęły
3 os. odetchnął
odetchnęła
odetchnęło
odetchnęli
odetchnęły
bezosobnik: odetchnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. odetchnijmy
2 os. odetchnij
odetchnijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. odetchnąłbym
bym odetchnął
odetchnęłabym
bym odetchnęła
odetchnęłobym
bym odetchnęło
odetchnęlibyśmy
byśmy odetchnęli
odetchnęłybyśmy
byśmy odetchnęły
2 os. odetchnąłbyś
byś odetchnął
odetchnęłabyś
byś odetchnęła
odetchnęłobyś
byś odetchnęło
odetchnęlibyście
byście odetchnęli
odetchnęłybyście
byście odetchnęły
3 os. odetchnąłby
by odetchnął
odetchnęłaby
by odetchnęła
odetchnęłoby
by odetchnęło
odetchnęliby
by odetchnęli
odetchnęłyby
by odetchnęły
bezosobnik: odetchnięto by
bezokolicznik: odetchnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: odetchnąwszy
gerundium: odetchnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. odetchnięcie
odetchnięcia
D. odetchnięcia
odetchnięć
C. odetchnięciu
odetchnięciom
B. odetchnięcie
odetchnięcia
N. odetchnięciem
odetchnięciami
Ms. odetchnięciu
odetchnięciach
W. odetchnięcie
odetchnięcia
odpowiednik aspektowy: oddychać
-
Rzosobowy + odetchnąć + CZYM -
psł. *otъdъchnǫti 'zaczerpnąć powietrza, złapaćoddech, uspokoić oddech (po wysiłku), odpocząć'