-
1.
pot. z dużą siłą przycisnąć coś lub kogoś jakimś przedmiotem lub własnym ciężarem -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
ciężar
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Choroby i ich leczenie
przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Bieg życia
śmierć -
synonimy: przygnieść
-
Fala uderza z kolosalną siłą, rzucając statek na lewą burtę, a następnie odwracając go do góry dnem. Pasażerowie i załoga zostają wyrzuceni do góry, przywaleni gruzami lub wciągnięci do wody przez falę wdzierającą się przez rozbite okna.
źródło: NKJP: (l): Posejdon, Dziennik Łódzki, 2006-06-02
Powiedz pan szczerze, tak między nami, więźniami, ilu w sumie Żydów ujął pan, schwycił, zgładził, zlikwidował, przyczynił się do ich samobójstw, spalenia, przywalenia gruzami wskutek pożarów, wysadzania materiałami wybuchowymi lub ostrzału artyleryjskiego.
źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977
[...] Jest wiele drzew, rosnących przy drogach powiatowych, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi, gdyż zdarzały się już śmiertelne przypadki przywalenia starymi konarami drzew pieszych i kierowców.
źródło: NKJP: Dialog z burmistrzami, Dziennik Polski, 2000-09-30
Już sławny święty Cyryl był organizatorem krwawych rozruchów motłochu przeciwko poganom, a po jego śmierci biskup Aleksandrii prosił o przywalenie nieboszczyka kamieniem, by przypadkiem nie wstał.
źródło: NKJP: Zygmunt Kałużyński: Straszni Polacy, święta Ruś, Polityka, 2002-08-17
Najpierw tłukli, czym popadło, potem zaczęli skakać po ciele nieprzytomnego mężczyzny, na końcu Jacek przywalił go szafką zerwaną ze ściany.
źródło: NKJP: Jacek Szwic: Śmierć na melinie, Życie Podkarpackie, 2006-09-20
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przywalę
przywalimy
2 os. przywalisz
przywalicie
3 os. przywali
przywalą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przywaliłem
+(e)m przywalił
przywaliłam
+(e)m przywaliła
przywaliłom
+(e)m przywaliło
przywaliliśmy
+(e)śmy przywalili
przywaliłyśmy
+(e)śmy przywaliły
2 os. przywaliłeś
+(e)ś przywalił
przywaliłaś
+(e)ś przywaliła
przywaliłoś
+(e)ś przywaliło
przywaliliście
+(e)ście przywalili
przywaliłyście
+(e)ście przywaliły
3 os. przywalił
przywaliła
przywaliło
przywalili
przywaliły
bezosobnik: przywalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przywalmy
2 os. przywal
przywalcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przywaliłbym
bym przywalił
przywaliłabym
bym przywaliła
przywaliłobym
bym przywaliło
przywalilibyśmy
byśmy przywalili
przywaliłybyśmy
byśmy przywaliły
2 os. przywaliłbyś
byś przywalił
przywaliłabyś
byś przywaliła
przywaliłobyś
byś przywaliło
przywalilibyście
byście przywalili
przywaliłybyście
byście przywaliły
3 os. przywaliłby
by przywalił
przywaliłaby
by przywaliła
przywaliłoby
by przywaliło
przywaliliby
by przywalili
przywaliłyby
by przywaliły
bezosobnik: przywalono by
bezokolicznik: przywalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: przywaliwszy
gerundium: przywalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. przywalenie
przywalenia
D. przywalenia
przywaleń
C. przywaleniu
przywaleniom
B. przywalenie
przywalenia
N. przywaleniem
przywaleniami
Ms. przywaleniu
przywaleniach
W. przywalenie
przywalenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: przywalony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. przywalony
przywalony
przywalony
przywalone
przywalona
D. przywalonego
przywalonego
przywalonego
przywalonego
przywalonej
C. przywalonemu
przywalonemu
przywalonemu
przywalonemu
przywalonej
B. przywalonego
przywalonego
przywalony
przywalone
przywaloną
N. przywalonym
przywalonym
przywalonym
przywalonym
przywaloną
Ms. przywalonym
przywalonym
przywalonym
przywalonym
przywalonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. przywaleni
przywaleni
przywalone
przywalone
D. przywalonych
przywalonych
przywalonych
przywalonych
C. przywalonym
przywalonym
przywalonym
przywalonym
B. przywalonych
przywalonych
przywalonych
przywalone
N. przywalonymi
przywalonymi
przywalonymi
przywalonymi
Ms. przywalonych
przywalonych
przywalonych
przywalonych
odpowiednik aspektowy: przywalać
Inne uwagi
Zwykle imb
-
+ przywalić + KOGO + (CZYM) -
Zob. walić