Jak korzystać ze słownika?

władza

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. rodzicielska

  • Definicja

    1.

    możność kierowania kimś
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia relacji międzyludzkich


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Funkcjonowanie państwa

    władza państwowa

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  władztwo
  • Połączenia
    • cała, nieograniczona, niepodzielna, ogromna, wielka władza; władza absolutna; administracyjna; królewska, książęca; sądownicza, ustawodawcza, wykonawcza; opiekuńcza, rodzicielska
    • władza w państwie, w partii, w powiecie; w Polsce, w Rosji, w Rzeczpospolitej, w Stanach Zjednoczonych; w PRL, w RPA, w USA, w ZSRR; w SLD; w spółce, w spółdzielni; w rodzinie
    • trójpodział, mechanizmy; pełnia, żądza władzy
    • walka o władzę
    • uczestnictwo, udział we władzy
    • żądny władzy
    • nadużyć władzy; pragnienie władzy
    • mieć, sprawować, trzymać; objąć, przejąć, uzyskać, zdobyć; rozciągnąć, rozszerzyć; umocnić/umacniać, wzmocnić; oddać, przekazać, tracić władzę
    • dzielić się, podzielić się władzą
    • dojść do władzy; odsunąć od władzy
    • sięgnąć po władzę
    • być, pozostać/pozostawać, znaleźć się/znajdować się, utrzymać się przy władzy/u władzy
  • Cytaty

    [...] władza w przemyśle i rolnictwie wciąż jeszcze pozostaje w rękach ludzi myślących kategoriami z epoki Żiwkowa.

    źródło: NKJP: Boriana Semerdżijewa: CZTERDZIEŚCI I CZTERY, Gazeta Wyborcza, 1992-01-10

    Relacje w rodzinie opierały się na bezwzględnym posłuszeństwie wobec rodziców. Ich władza nad dziećmi była często egzekwowana rózgą, zgodnie z powszechnym przekonaniem o dobroczynnym wpływie bicia.

    źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2005

    Dynastia Wazów doszła do władzy w Szwecji między innymi dlatego, że wielki założyciel rodu – Gustaw Waza [...] zawsze skłonny był stanąć po stronie pospólstwa w sporze z arystokracją.

    źródło: NKJP: Eric Flint, David Weber:1633, Esensja, 2007-03

    [...] Centrum Polityczne przetrwało w Irkucku zaledwie do 21 stycznia 1920 roku, kiedy władzę objęła bolszewicka Rada Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich.

    źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. władza
    		 władze
    D. władzy
    		 władz
    C. władzy
    		 władzom
    B. władzę
    		 władze
    N. władzą
    		 władzami
    Ms. władzy
    		 władzach
    W. władzo
    		 władze

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • Składnia
    bez ograniczeń + władza +
    (nad KIM)
  • Pochodzenie

    Postać z samogłoską -a- wskazuje na wzór czeski; postać ta wyparła pierwotną rodzimą włodza, nawiązującą bezpośrednio do psł. *volďa (paradygmat *-ja) 'panowanie, władanie'; por. władać.