-
2.
zdecydować (w sposób określony przepisami), że ktoś ma zajmować jakiś urząd lub pełnić jakąś funkcję -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne -
synonimy: obrać
-
- delegaci, Polacy wybrali kogoś; ludzie wybiorą kogoś
- wybrać parlament, prezydenta; papieża
- wybrać do Sejmu, do Senatu, do zarządu
- wybrać na posła, na prezesa; na papieża; na króla, na władcę
- wybrany !?burmistrzem, !?marszałkiem, !?prezydentem, !?przewodniczącym, !?sołtysem, !?szefem, !?wójtem; !?biskupem, !?papieżem
- wybrany na członka, na delegata, na prezydenta
- wybrany w wyborach
-
W minioną niedzielę Polacy wybrali prezydenta RP.
źródło: NKJP: (MB): Po drugiej turze wyborów, Nakielski Czas, 2005-10-26
W czasie aktu koronacji nowo wybranego papieża kardynał pełniący funkcję dziekana Świętego Kolegium wygłaszał sakramentalną formułę [...].
źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997
- Jeżeli zgodziłem się być wybrany !?sołtysem, to miałem i mam pewną wizję swojej wsi.
źródło: NKJP: Leonard Dymowski: Mam wizję wsi, Dziennik Słupski, 1999-05-07
Szlachta zebrana pod Warszawą wybrała na króla Polski Habsburga - cesarza Maksymiliana II.
źródło: NKJP: Jarosław Marek Rymkiewicz: Rozmowy polskie w latach 1995-2008, 2009
- Jeśli nie wybierzemy Haidera na premiera, będzie to poważny błąd [...].
źródło: NKJP: Anna Rubinowicz: Haider raczej nie zostanie premierem Karyntii, Gazeta Wyborcza, 1999-03-09
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wybiorę
wybierzemy
2 os. wybierzesz
wybierzecie
3 os. wybierze
wybiorą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wybrałem
+(e)m wybrał
wybrałam
+(e)m wybrała
wybrałom
+(e)m wybrało
wybraliśmy
+(e)śmy wybrali
wybrałyśmy
+(e)śmy wybrały
2 os. wybrałeś
+(e)ś wybrał
wybrałaś
+(e)ś wybrała
wybrałoś
+(e)ś wybrało
wybraliście
+(e)ście wybrali
wybrałyście
+(e)ście wybrały
3 os. wybrał
wybrała
wybrało
wybrali
wybrały
bezosobnik: wybrano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wybierzmy
2 os. wybierz
wybierzcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wybrałbym
bym wybrał
wybrałabym
bym wybrała
wybrałobym
bym wybrało
wybralibyśmy
byśmy wybrali
wybrałybyśmy
byśmy wybrały
2 os. wybrałbyś
byś wybrał
wybrałabyś
byś wybrała
wybrałobyś
byś wybrało
wybralibyście
byście wybrali
wybrałybyście
byście wybrały
3 os. wybrałby
by wybrał
wybrałaby
by wybrała
wybrałoby
by wybrało
wybraliby
by wybrali
wybrałyby
by wybrały
bezosobnik: wybrano by
bezokolicznik: wybrać
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wybrawszy
gerundium: wybranie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wybranie
wybrania
D. wybrania
wybrań
C. wybraniu
wybraniom
B. wybranie
wybrania
N. wybraniem
wybraniami
Ms. wybraniu
wybraniach
W. wybranie
wybrania
imiesłów przymiotnikowy bierny: wybrany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wybrany
wybrany
wybrany
wybrane
wybrana
D. wybranego
wybranego
wybranego
wybranego
wybranej
C. wybranemu
wybranemu
wybranemu
wybranemu
wybranej
B. wybranego
wybranego
wybrany
wybrane
wybraną
N. wybranym
wybranym
wybranym
wybranym
wybraną
Ms. wybranym
wybranym
wybranym
wybranym
wybranej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wybrani
wybrani
wybrane
wybrane
D. wybranych
wybranych
wybranych
wybranych
C. wybranym
wybranym
wybranym
wybranym
B. wybranych
wybranych
wybranych
wybrane
N. wybranymi
wybranymi
wybranymi
wybranymi
Ms. wybranych
wybranych
wybranych
wybranych
odpowiednik aspektowy: wybierać
-
Rz osobowy + wybrać + KOGO + na KOGORz osobowy + wybrać + !?KOGO + !?(KIM)+ wybrać + KOGO -
psł. *vy-bьrati, *vy-berǫ
Zob. brać I
-
Składnia: wybrać KOGO KIM uznawana za niepoprawną