-
4.
taki, który odznacza się wystawnością i bogactwem -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
jakość i intensywność -
- pyszny pałac; pyszna budowla; pyszne stroje
-
Nie pozostał na ziemi najmniejszy ślad z pysznych pałaców królewskich.
źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1993
Kiedy młodzi husarze wjechali na koniach w pysznych, barokowych strojach, wzbudzili wśród uczestników pikniku prawdziwy entuzjazm.
źródło: NKJP: /ZS/: Niedziela na koniach, Echo Dnia, 2007-08-05
Oczami wędrowałem po otoczeniu, przeskakując złodziejsko z pysznych mebli na brokaty, portiery, landszafty - aż zeszły na biurko.
źródło: NKJP: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1983
U carskich stóp składano więc broń, szaty, meble, przyprowadzano pyszne rumaki w bogatych rzędach i wtaczano powozy.
źródło: NKJP: Podarunki nie złagodziły obyczajów, Dziennik Polski, 1998-10-30
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. pyszny
pyszny
pyszny
pyszne
pyszna
D. pysznego
pysznego
pysznego
pysznego
pysznej
C. pysznemu
pysznemu
pysznemu
pysznemu
pysznej
B. pysznego
pysznego
pyszny
pyszne
pyszną
N. pysznym
pysznym
pysznym
pysznym
pyszną
Ms. pysznym
pysznym
pysznym
pysznym
pysznej
W. pyszny
pyszny
pyszny
pyszne
pyszna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. pyszni
pyszni
pyszne
pyszne
D. pysznych
pysznych
pysznych
pysznych
C. pysznym
pysznym
pysznym
pysznym
B. pysznych
pysznych
pysznych
pyszne
N. pysznymi
pysznymi
pysznymi
pysznymi
Ms. pysznych
pysznych
pysznych
pysznych
W. pyszni
pyszni
pyszne
pyszne
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. pyszniejszy
pyszniejszy
pyszniejszy
pyszniejsze
pyszniejsza
D. pyszniejszego
pyszniejszego
pyszniejszego
pyszniejszego
pyszniejszej
C. pyszniejszemu
pyszniejszemu
pyszniejszemu
pyszniejszemu
pyszniejszej
B. pyszniejszego
pyszniejszego
pyszniejszy
pyszniejsze
pyszniejszą
N. pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszą
Ms. pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. pyszniejsi
pyszniejsi
pyszniejsze
pyszniejsze
D. pyszniejszych
pyszniejszych
pyszniejszych
pyszniejszych
C. pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszym
pyszniejszym
B. pyszniejszych
pyszniejszych
pyszniejszych
pyszniejsze
N. pyszniejszymi
pyszniejszymi
pyszniejszymi
pyszniejszymi
Ms. pyszniejszych
pyszniejszych
pyszniejszych
pyszniejszych
-
Znaczenie pyszny 'doskonały' powstało prawdopodobnie od wtórnego pycha 'doskonałość, okazałość' jako przejaw pychy 'cechy charakteru'. Było poświadczone już w polszczyźnie XVI w. Już wówczas pyszny 'wspaniały, okazały, godny podziwu, wystawny'.