-
2.b
książk. będący wyrazem postawy dumy, zarozumiałości i wywyższania się nad innych -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Usposobienie człowieka
cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności -
synonimy: bufoniasty
dumny
nadęty
ważny
zarozumialski
zarozumiały
antonimy: skromny
-
- wyniosły gest, głos, ton; chłód, dystans; wyniosła mina, postawa, twarz; obojętność, pogarda; wyniosłe skinienie, spojrzenie; milczenie
-
- Macie zezwolenie na te występy? Konrad odpowiedział mu jedynie wyniosłym spojrzeniem, nie zniżając się do kłamstwa, które, jak powszechnie wiadomo, i tak ma krótkie nogi.
źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993
Oblewali go na mrozie kilkanaście razy. A gdy wciąż nie jęcząc i nie skarżąc się, pokazywał im umęczoną, ale wyniosłą twarz, w napadzie szału urządzali koncert kopania.
źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006
Dziewczyna z furią złorzeczyła starszej kobiecie, ta odpowiadała wyniosłym milczeniem, a bladawy przyglądał się obu, co jakiś czas ze wstrętem zerkając na mnie.
źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wyniosły
wyniosły
wyniosły
wyniosłe
wyniosła
D. wyniosłego
wyniosłego
wyniosłego
wyniosłego
wyniosłej
C. wyniosłemu
wyniosłemu
wyniosłemu
wyniosłemu
wyniosłej
B. wyniosłego
wyniosłego
wyniosły
wyniosłe
wyniosłą
N. wyniosłym
wyniosłym
wyniosłym
wyniosłym
wyniosłą
Ms. wyniosłym
wyniosłym
wyniosłym
wyniosłym
wyniosłej
W. wyniosły
wyniosły
wyniosły
wyniosłe
wyniosła
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wyniośli
wyniośli
wyniosłe
wyniosłe
D. wyniosłych
wyniosłych
wyniosłych
wyniosłych
C. wyniosłym
wyniosłym
wyniosłym
wyniosłym
B. wyniosłych
wyniosłych
wyniosłych
wyniosłe
N. wyniosłymi
wyniosłymi
wyniosłymi
wyniosłymi
Ms. wyniosłych
wyniosłych
wyniosłych
wyniosłych
W. wyniośli
wyniośli
wyniosłe
wyniosłe
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wynioślejszy
wynioślejszy
wynioślejszy
wynioślejsze
wynioślejsza
D. wynioślejszego
wynioślejszego
wynioślejszego
wynioślejszego
wynioślejszej
C. wynioślejszemu
wynioślejszemu
wynioślejszemu
wynioślejszemu
wynioślejszej
B. wynioślejszego
wynioślejszego
wynioślejszy
wynioślejsze
wynioślejszą
N. wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszą
Ms. wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wynioślejsi
wynioślejsi
wynioślejsze
wynioślejsze
D. wynioślejszych
wynioślejszych
wynioślejszych
wynioślejszych
C. wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszym
wynioślejszym
B. wynioślejszych
wynioślejszych
wynioślejszych
wynioślejsze
N. wynioślejszymi
wynioślejszymi
wynioślejszymi
wynioślejszymi
Ms. wynioślejszych
wynioślejszych
wynioślejszych
wynioślejszych
-
Uprzymiotnikowiony imiesłów z przyrostkiem *-lъ od przedrostkowego czasownika wynieść ‘wznieść w górę’; zob. nieść