staczać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

przesuwać się po czymś niżej, obracając się wokół własnej osi

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

synonimy:

turlać się

staczać się stokiem, urwiskiem, zboczem
staczać się do jeziora, do rzeki, do szybu, do wody
staczać się na podłogę, na ziemię
staczać się po kamieniach, po stoku, po zboczu
staczać się w dół, w przepaść
staczać się z góry, z nasypu, z pagórka, ze schodów, ze skarpy, ze stoku, z wiaduktu, ze wzgórza, ze zbocza

	Wiatr niósł ziarna piachu. Staczały się z dachów, uderzały w twarz. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Kilkoma susami przesadził uliczkę Stacyjną, po której bruku staczał się w dół szeleszczący kłąb starej gazety. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Kiedy wchodziła po schodach, pękła jedna z siatek i cała jej zawartość wypadła na stopnie. Ewa stała zrezygnowana i patrzyła, jak puszki z jedzeniem dla kota staczają się po schodach. źródło: NKJP: Laura Miller: Nie bądź ofiarą, Cosmopolitan, nr 9, 1999
	Staczał się po urwistym zboczu, chwytając dłońmi kolczaste gałęzie. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	staczałem się +(e)m się staczał	staczałam się +(e)m się staczała	staczałom się +(e)m się staczało	staczaliśmy się +(e)śmy się staczali	staczałyśmy się +(e)śmy się staczały
2 os.	staczałeś się +(e)ś się staczał	staczałaś się +(e)ś się staczała	staczałoś się +(e)ś się staczało	staczaliście się +(e)ście się staczali	staczałyście się +(e)ście się staczały
3 os.	staczał się	staczała się	staczało się	staczali się	staczały się

bezosobnik: staczano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się staczał będę się staczać	będę się staczała będę się staczać	będę się staczało będę się staczać	będziemy się staczali będziemy się staczać	będziemy się staczały będziemy się staczać
2 os.	będziesz się staczał będziesz się staczać	będziesz się staczała będziesz się staczać	będziesz się staczało będziesz się staczać	będziecie się staczali będziecie się staczać	będziecie się staczały będziecie się staczać
3 os.	będzie się staczał będzie się staczać	będzie się staczała będzie się staczać	będzie się staczało będzie się staczać	będą się staczali będą się staczać	będą się staczały będą się staczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		staczajmy się
2 os.	staczaj się	staczajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	staczałbym się bym się staczał	staczałabym się bym się staczała	staczałobym się bym się staczało	staczalibyśmy się byśmy się staczali	staczałybyśmy się byśmy się staczały
2 os.	staczałbyś się byś się staczał	staczałabyś się byś się staczała	staczałobyś się byś się staczało	staczalibyście się byście się staczali	staczałybyście się byście się staczały
3 os.	staczałby się by się staczał	staczałaby się by się staczała	staczałoby się by się staczało	staczaliby się by się staczali	staczałyby się by się staczały

bezosobnik: staczano by się

bezokolicznik: staczać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: staczając się

gerundium: staczanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: staczający się

odpowiednik aspektowy: stoczyć się

Zob. toczyć , ciec