-
11.
przy użyciu siły, przemocy, przymusu prawnego zmusić kogoś do udania się dokądś lub do włączenia się do jakiejś grupy lub organizacji
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Prawo i łamanie prawa
policja i inne służby mundurowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne -
- wziąć do policji, do wojska
- wziąć (prosto) z ulicy
-
Piosenkarz był bardzo młody, śpiewał historię o chłopaku ze Śląska, którego Niemcy wzięli do wojska, ale on nie chciał walczyć z braćmi, więc zamknięto go w celi, a on wtedy myślał o swojej dziewczynie.
źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997
Ten dla odmiany oznajmił, że jest Polakiem, a pochodzi z miasta Łodzi. Także wzięto go siłą do wermachtu.
źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
– Teściowie prosili żołnierzy, żeby nie strzelali do Niemca w ich domu. Posłuchali, wzięli go z domu i zastrzelili nad rzeczką.
źródło: NKJP: Jerzy Gawroński: Wspólna mogiła, Gazeta Krakowska, 2005-05-05
Z Janowa zniknął Ignacy Labus, zostawił żonę i dzieci. Miał drugą grupę niemieckiej listy narodowej. Wzięli go prosto z kopalni do Ogrodu Róż w Mysłowicach, a potem wywieźli nie wiadomo dokąd.
źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007
Inaros został wzięty do niewoli, wywieziony do Persji i stracony [...].
źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wezmę
weźmiemy
2 os. weźmiesz
weźmiecie
3 os. weźmie
wezmą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wziąłem
+(e)m wziął
wzięłam
+(e)m wzięła
wzięłom
+(e)m wzięło
wzięliśmy
+(e)śmy wzięli
wzięłyśmy
+(e)śmy wzięły
2 os. wziąłeś
+(e)ś wziął
wzięłaś
+(e)ś wzięła
wzięłoś
+(e)ś wzięło
wzięliście
+(e)ście wzięli
wzięłyście
+(e)ście wzięły
3 os. wziął
wzięła
wzięło
wzięli
wzięły
bezosobnik: wzięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. weźmy
2 os. weź
weźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wziąłbym
bym wziął
wzięłabym
bym wzięła
wzięłobym
bym wzięło
wzięlibyśmy
byśmy wzięli
wzięłybyśmy
byśmy wzięły
2 os. wziąłbyś
byś wziął
wzięłabyś
byś wzięła
wzięłobyś
byś wzięło
wzięlibyście
byście wzięli
wzięłybyście
byście wzięły
3 os. wziąłby
by wziął
wzięłaby
by wzięła
wzięłoby
by wzięło
wzięliby
by wzięli
wzięłyby
by wzięły
bezosobnik: wzięto by
bezokolicznik: wziąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wziąwszy
gerundium: wzięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wzięcie
wzięcia
D. wzięcia
wzięć
C. wzięciu
wzięciom
B. wzięcie
wzięcia
N. wzięciem
wzięciami
Ms. wzięciu
wzięciach
W. wzięcie
wzięcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: wzięty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wzięty
wzięty
wzięty
wzięte
wzięta
D. wziętego
wziętego
wziętego
wziętego
wziętej
C. wziętemu
wziętemu
wziętemu
wziętemu
wziętej
B. wziętego
wziętego
wzięty
wzięte
wziętą
N. wziętym
wziętym
wziętym
wziętym
wziętą
Ms. wziętym
wziętym
wziętym
wziętym
wziętej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wzięci
wzięci
wzięte
wzięte
D. wziętych
wziętych
wziętych
wziętych
C. wziętym
wziętym
wziętym
wziętym
B. wziętych
wziętych
wziętych
wzięte
N. wziętymi
wziętymi
wziętymi
wziętymi
Ms. wziętych
wziętych
wziętych
wziętych
odpowiednik aspektowy: brać
-
+ wziąć + KOGO + (DOKĄD) -
psł. *vъzęti, *vъzьmǫ 'wziąć, pochwycić, zabrać'
Czasownik z przedrostkiem *vъz- od psł. *(j)ęti (zob. jąć )