-
18.
stać się wykonawcą lub obiektem jakiejś czynności, wyrażonej następującym rzeczownikiem
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- wziąć kąpiel, prysznic; masaż; rozbieg; zakręt; lekcje; odwet, rewanż; ślub; cięgi, lanie
-
Przed pustym postojem taksówek kierowca zredukował bieg, po kawalersku wziął zakręt w prawo, znów wrzucił trójkę i ruszył pustą dwupasmową aleją w kierunku centrum miasta, coraz prędzej.
źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000
O osiemnastej kazał służącemu naszykować najlepszy garnitur, o dziewiętnastej wezwał fryzjera, by przystrzygł mu wąsy; o dwudziestej wziął kąpiel z orzeźwiającymi ziołami i chwilę potem zmorzył go sen.
źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
Weronika, słysząc, że facet, z którym ma wziąć ślub, jej nie kocha, dostała bólu brzucha i rozwolnienia.
źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008
Oczywiście: drużyna piłkarska, która po kwadransie gry orientuje się, że weźmie baty i w związku z tym schodzi z boiska, to jest blamaż i połączona z kradzieżą ucieczka.
źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Co siedzi w mojej głowie, Polityka, 2000-11-04
Wyeliminowali Stal Ostrów i napędzili stracha „murowanemu” finaliście - Anwilowi Włocławek, przegrywając dopiero po piątym meczu. Czy teraz wezmą rewanż na sopocianach za przegrany finał Pucharu Polski?
źródło: NKJP: Igor Szczęsnowicz: Okiem kibica, Dzień dobry, 2001
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wezmę
weźmiemy
2 os. weźmiesz
weźmiecie
3 os. weźmie
wezmą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wziąłem
+(e)m wziął
wzięłam
+(e)m wzięła
wzięłom
+(e)m wzięło
wzięliśmy
+(e)śmy wzięli
wzięłyśmy
+(e)śmy wzięły
2 os. wziąłeś
+(e)ś wziął
wzięłaś
+(e)ś wzięła
wzięłoś
+(e)ś wzięło
wzięliście
+(e)ście wzięli
wzięłyście
+(e)ście wzięły
3 os. wziął
wzięła
wzięło
wzięli
wzięły
bezosobnik: wzięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. weźmy
2 os. weź
weźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wziąłbym
bym wziął
wzięłabym
bym wzięła
wzięłobym
bym wzięło
wzięlibyśmy
byśmy wzięli
wzięłybyśmy
byśmy wzięły
2 os. wziąłbyś
byś wziął
wzięłabyś
byś wzięła
wzięłobyś
byś wzięło
wzięlibyście
byście wzięli
wzięłybyście
byście wzięły
3 os. wziąłby
by wziął
wzięłaby
by wzięła
wzięłoby
by wzięło
wzięliby
by wzięli
wzięłyby
by wzięły
bezosobnik: wzięto by
bezokolicznik: wziąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wziąwszy
gerundium: wzięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wzięcie
wzięcia
D. wzięcia
wzięć
C. wzięciu
wzięciom
B. wzięcie
wzięcia
N. wzięciem
wzięciami
Ms. wzięciu
wzięciach
W. wzięcie
wzięcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: wzięty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wzięty
wzięty
wzięty
wzięte
wzięta
D. wziętego
wziętego
wziętego
wziętego
wziętej
C. wziętemu
wziętemu
wziętemu
wziętemu
wziętej
B. wziętego
wziętego
wzięty
wzięte
wziętą
N. wziętym
wziętym
wziętym
wziętym
wziętą
Ms. wziętym
wziętym
wziętym
wziętym
wziętej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wzięci
wzięci
wzięte
wzięte
D. wziętych
wziętych
wziętych
wziętych
C. wziętym
wziętym
wziętym
wziętym
B. wziętych
wziętych
wziętych
wzięte
N. wziętymi
wziętymi
wziętymi
wziętymi
Ms. wziętych
wziętych
wziętych
wziętych
odpowiednik aspektowy: brać
-
+ wziąć + CO -
psł. *vъzęti, *vъzьmǫ 'wziąć, pochwycić, zabrać'
Czasownik z przedrostkiem *vъz- od psł. *(j)ęti (zob. jąć )