naprzeć się - Wielki słownik języka polskiego PAN

przest. wywrzeć na kogoś presję, aby zachował się w pożądany sposób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Jakby mój mąż naparł się, że będzie pchał palce do kontaktu, to raczej nie byłoby łatwiej go przekonać, żeby tego nie robił, szczególnie gdyby miał silne poczucie słuszności swoich działań (a dziecko zapewne ma).

źródło: Internet

[...] a kiedy naparłam się wyjść [...], powiedział, że będzie patrzył, jak biegnę między kroplami (pamiętacie taki stary film?): i faktycznie - zerknęłam w biegu: patrzył!

źródło: NKJP: Internet

Naparła się gospodarstwo moje kawalerskie prowadzić, bo twierdzi, żem na tym „dzikim zachodzie” schudł.

źródło: Barbara Mękarska-Kozłowska: Mozaika wspomnień, 1994 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	naprę się	naprzemy się
2 os.	naprzesz się	naprzecie się
3 os.	naprze się	naprą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	naparłem się +(e)m się naparł	naparłam się +(e)m się naparła	naparłom się +(e)m się naparło	naparliśmy się +(e)śmy się naparli	naparłyśmy się +(e)śmy się naparły
2 os.	naparłeś się +(e)ś się naparł	naparłaś się +(e)ś się naparła	naparłoś się +(e)ś się naparło	naparliście się +(e)ście się naparli	naparłyście się +(e)ście się naparły
3 os.	naparł się	naparła się	naparło się	naparli się	naparły się

bezosobnik: naparto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		naprzyjmy się
2 os.	naprzyj się	naprzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	naparłbym się bym się naparł	naparłabym się bym się naparła	naparłobym się bym się naparło	naparlibyśmy się byśmy się naparli	naparłybyśmy się byśmy się naparły
2 os.	naparłbyś się byś się naparł	naparłabyś się byś się naparła	naparłobyś się byś się naparło	naparlibyście się byście się naparli	naparłybyście się byście się naparły
3 os.	naparłby się by się naparł	naparłaby się by się naparła	naparłoby się by się naparło	naparliby się by się naparli	naparłyby się by się naparły

bezosobnik: naparto by się

bezokolicznik: naprzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: naparłszy się

gerundium: naparcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	naparcie się	naparcia się
D.	naparcia się	naparć się
C.	naparciu się	naparciom się
B.	naparcie się	naparcia się
N.	naparciem się	naparciami się
Ms.	naparciu się	naparciach się
W.	naparcie się	naparcia się

odpowiednik aspektowy: napierać się

Składnia

	+	naprzeć się	+	ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
	+	naprzeć się	+	BEZOKOLICZNIK

Pochodzenie

Zob. przeć (przed siebie)