motać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

owijając coś dookoła czegoś, tworzyć warstwy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Ubranie

czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nawijać

Cytaty

	Te najmniejsze apaszki dobrze się prezentują, opasując ciasno szyję jak obroża. Duże można motać kilkakrotnie na szyi, wiązać jak krawaty, przypinać na ramieniu [...], wiązać pod kołnierzem swetra lub żakietu. źródło: NKJP: (gz): To jest modne, Dziennik Bałtycki, 2005-02-17
	[...] Wiatr mota smycz wokół sterczącego pręta [...]. źródło: NKJP: Paweł Marcinkiewicz: Świat dla opornych, 1997
	W opowieści księdza raz jedna, raz druga zawija księgę w beżowe płótno, podobne do lnianego, upycha ją w walizce, mota w obrusy kościelne, przywala płachtami, żeby trudniej było ją znaleźć. źródło: NKJP: Beata Pawlak: Z Nowogródka na Jasną Górę, Gazeta Wyborcza, 1992-12-24
	Zapobiegliwe krzyżaki nadmiar zdobyczy motają siatką i w postaci zgrabnych pakuneczków wieszają w pobliżu ukrycia. źródło: NKJP: Grzegorz Tabasz: Leśny Dziennik, Dziennik Polski, 2005-07-11
	Warto też przyzwyczaić dzieci do nakrywania głowy. U nas praktykuje się tylko szczelne motanie niemowląt, natomiast później nikt tego nie pilnuje, a szkoda. źródło: NKJP: (X): Latający kuferek, Gazeta Wyborcza,1992-06-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	motam	motamy
2 os.	motasz	motacie
3 os.	mota	motają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	motałem +(e)m motał	motałam +(e)m motała	motałom +(e)m motało	motaliśmy +(e)śmy motali	motałyśmy +(e)śmy motały
2 os.	motałeś +(e)ś motał	motałaś +(e)ś motała	motałoś +(e)ś motało	motaliście +(e)ście motali	motałyście +(e)ście motały
3 os.	motał	motała	motało	motali	motały

bezosobnik: motano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę motał będę motać	będę motała będę motać	będę motało będę motać	będziemy motali będziemy motać	będziemy motały będziemy motać
2 os.	będziesz motał będziesz motać	będziesz motała będziesz motać	będziesz motało będziesz motać	będziecie motali będziecie motać	będziecie motały będziecie motać
3 os.	będzie motał będzie motać	będzie motała będzie motać	będzie motało będzie motać	będą motali będą motać	będą motały będą motać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		motajmy
2 os.	motaj	motajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	motałbym bym motał	motałabym bym motała	motałobym bym motało	motalibyśmy byśmy motali	motałybyśmy byśmy motały
2 os.	motałbyś byś motał	motałabyś byś motała	motałobyś byś motało	motalibyście byście motali	motałybyście byście motały
3 os.	motałby by motał	motałaby by motała	motałoby by motało	motaliby by motali	motałyby by motały

bezosobnik: motano by

bezokolicznik: motać

imiesłów przysłówkowy współczesny: motając

gerundium: motanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	motanie	motania
D.	motania	motań
C.	motaniu	motaniom
B.	motanie	motania
N.	motaniem	motaniami
Ms.	motaniu	motaniach
W.	motanie	motania

imiesłów przymiotnikowy czynny: motający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	motający	motający	motający	motające	motająca
D.	motającego	motającego	motającego	motającego	motającej
C.	motającemu	motającemu	motającemu	motającemu	motającej
B.	motającego	motającego	motający	motające	motającą
N.	motającym	motającym	motającym	motającym	motającą
Ms.	motającym	motającym	motającym	motającym	motającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	motający	motający	motające	motające
D.	motających	motających	motających	motających
C.	motającym	motającym	motającym	motającym
B.	motających	motających	motających	motające
N.	motającymi	motającymi	motającymi	motającymi
Ms.	motających	motających	motających	motających

imiesłów przymiotnikowy bierny: motany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	motany	motany	motany	motane	motana
D.	motanego	motanego	motanego	motanego	motanej
C.	motanemu	motanemu	motanemu	motanemu	motanej
B.	motanego	motanego	motany	motane	motaną
N.	motanym	motanym	motanym	motanym	motaną
Ms.	motanym	motanym	motanym	motanym	motanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	motani	motani	motane	motane
D.	motanych	motanych	motanych	motanych
C.	motanym	motanym	motanym	motanym
B.	motanych	motanych	motanych	motane
N.	motanymi	motanymi	motanymi	motanymi
Ms.	motanych	motanych	motanych	motanych

odpowiedniki aspektowe: zamotać , zmotać

Składnia

+	motać	+	CO + (GDZIE)
+	motać	+	CO + (w CO)
+	motać	+	KOGO/CO + (CZYM)

Pochodzenie

psł. *motati 'motać, kręcić, potrząsać, kołysać'

Forma prasłowiańska w związku etymologicznym z psł. *mesti 'rzucać, ciskać; wiać, rozwiewać; zgarniać, zmiatać' z wymianą rdzennej samogłoski *e > *o; zob. mieść