zrozumiały sam przez się

Przyjaciele wspomagają się finansowo, to zrozumiałe samo przez się.

źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008

Zdobycie dowodów i przedstawienie ich sądowi jest jednak sprawą policji, co w Anglii uważa się za zrozumiałe samo przez się, a w Polsce tęsknoty za dowodem w postaci policyjnego słowa są nadal żywe.

źródło: NKJP: Andrzej Gaberle: O porównywaniu nieporównywalnego, Gazeta Krakowska, 2004-08-21

Wszystkie kodeksy prawa natury przyjęły oświeceniową iluzję ustawy jasnej i zrozumiałej samej przez się, za dziełem Monteskiusza O duchu praw [...] ujmując władzę sędziowską jako „poniekąd żadną” [...].

źródło: NKJP: Wojciech Dajczak, Tomasz Giaro, Franciszek Longchamps de Berier: Prawo rzymskie U podstaw prawa prywatnego, 2009

Metafora jako przeniesienie łączy zatem nazwy z tymi elementami języka, które legitymują się niezależnym znaczeniem, zrozumiałym samo przez się, poza wszelkimi relacjami syntaktycznymi.

źródło: NKJP: Piotr Dehnel: Dekonstrukcja – rozumienie – interpretacja Studia z filozofii współczesnej i nie tylko, 2006