-
1.
mający kolor węgla kamiennego, smoły -
Wyraz używany jako składnik terminów zoologicznych i botanicznych, np. topola czarna , borówka czarna , niedźwiedź czarny , bocian czarny .
Wyrazy używany w lm. w znaczeniu rzeczownikowym: czarne pionki w szachach lub warcabach. -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
kolory i światło -
- czarny frak, garnitur, pas, smoking, strój, surdut; kir; samochód; kot, pies; kawior; atrament, tusz; dym; krzyż; szlak; kolor; czarna aktówka, kominiarka, kurtka, bielizna, opaska, sukienka, suknia, sutanna, torebka; zasłona; skóra; limuzyna; jagoda, porzeczka; herbata; chorągiew, flaga; farba; barwa; czarne niebo; czarne brwi, oczy, włosy; buty, figi, perły, rękawiczki, spodnie
- czarny od sadzy
- czarny jak heban, jak kruk, jak noc, jak sadza, jak smoła, jak węgiel
- czarny i biały; czarny i czerwony
-
Jest w czarnej sukni, gołe ramiona przykryła czarną kaszmirową chustą, usta lekko ubarwiła szminką, czego zwykle nie robi, wygląda ładnie.
źródło: KWSJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002
Ubierała się [...] z wielkim zacięciem artystycznym. Gęste, czarne włosy upinała wysoko w zwój warkoczy, przeplatając je kawałkami kolorowego lnu.
źródło: KWSJP: Bomba z kokardą, Dziennik Polski, 1998-03-06
Wnętrze łazienki było dziwaczne. [...] W pierwszym momencie przeraziła mnie trochę czarnego koloru wanna przy czerwonej tapecie w czarne liście paproci [...].
źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978
Idzie powoli w stronę czarnej limuzyny, przy której stoi umundurowany szofer.
źródło: KWSJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999
Wymywane od stuleci ściany, gładkie, wypolerowane, lśniły niby najczarniejszy heban, inkrustowany białymi żyłkami, pełne rynienek, żłobków, ostrzy i wapiennych igieł, wciąż ostrzonych przez krople sypiące się z góry.
źródło: KWSJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czarny
czarny
czarny
czarne
czarna
D. czarnego
czarnego
czarnego
czarnego
czarnej
C. czarnemu
czarnemu
czarnemu
czarnemu
czarnej
B. czarnego
czarnego
czarny
czarne
czarną
N. czarnym
czarnym
czarnym
czarnym
czarną
Ms. czarnym
czarnym
czarnym
czarnym
czarnej
W. czarny
czarny
czarny
czarne
czarna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czarni
czarni
czarne
czarne
D. czarnych
czarnych
czarnych
czarnych
C. czarnym
czarnym
czarnym
czarnym
B. czarnych
czarnych
czarnych
czarne
N. czarnymi
czarnymi
czarnymi
czarnymi
Ms. czarnych
czarnych
czarnych
czarnych
W. czarni
czarni
czarne
czarne
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czarniejszy
czarniejszy
czarniejszy
czarniejsze
czarniejsza
D. czarniejszego
czarniejszego
czarniejszego
czarniejszego
czarniejszej
C. czarniejszemu
czarniejszemu
czarniejszemu
czarniejszemu
czarniejszej
B. czarniejszego
czarniejszego
czarniejszy
czarniejsze
czarniejszą
N. czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszą
Ms. czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czarniejsi
czarniejsi
czarniejsze
czarniejsze
D. czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
C. czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
B. czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
czarniejsze
N. czarniejszymi
czarniejszymi
czarniejszymi
czarniejszymi
Ms. czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
-
+ czarny +
szyk: neutralny -
psł. *čŕ̥nъ