-
2.
workowaty narząd w jamie brzusznej ludzi i niektórych zwierząt, który gromadzi mocz -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych -
hiperonimy: narząd
-
- chory; pełny, pusty, przepełniony; sztuczny pęcherz; pęcherz moczowy
- parcie na pęcherz
- mocz; ciśnienie; kamienie w pęcherzu
- pęcherz i cewka moczowa, pęcherz i drogi moczowe, pęcherz i nerki, pęcherz i odbyt, pęcherz i żołądek
- choroba, kamica; operacja; nowotwór złośliwy, rak, schorzenia, stany zapalne, uszkodzenia, wady, zapalenie; skurcze; pojemność; ściany; terapia pęcherza
- kłopot, problemy z pęcherzem
- opróżnić/opróżniać; cewnikowanie pęcherza
- mocz zalega w pęcherzu
-
[...] tak dalece przejął się wizytą, że zapomniał o fizjologii i już na progu poczuł ucisk pełnego pęcherza. Tego sobie jednak nie wyobrażał, by przeprosić damy i udać się na galeryjkę do wychodka
źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006
– Mam słaby pęcherz – spróbowała z innej strony. – Często wstaję w nocy. – Śpisz w śpiworze – powiedziałem tonem rozkazu. – To mój namiot i ja tu ustalam zasady.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003
Zdarza się, że dzieci rodzą się z poważnie uszkodzonym pęcherzem, np. pozbawionym całej przedniej ściany. Tak dużego ubytku nie da się załatać i lekarze wówczas próbują odtworzyć cały narząd.
źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Urologia, Gazeta Wyborcza, 1999-02-02
Uczeni dość dawno zauważyli dziwne zjawisko: niektóre rzekotki, zanim ruszą do ucieczki, w błyskawicznym tempie opróżniają swe pęcherze.
źródło: NKJP: Marzenna Nowakowska: Zoologia, Gazeta Wyborcza, 1997-09-23
Na brzegach znajdują się wały przeciwpowodziowe, a za nimi wspaniałe łąki. Dobre miejsce na postój, choć trzeba przyznać, że szum wody działa dość moczopędnie. Jest to miejsce dla ludzi o silnych pęcherzach.
źródło: NKJP: Ryszard August: Nida rzeka zakrecona, 2007
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. pęcherz
pęcherze
D. pęcherza
pęcherzy
C. pęcherzowi
pęcherzom
B. pęcherz
pęcherze
N. pęcherzem
pęcherzami
Ms. pęcherzu
pęcherzach
W. pęcherzu
pęcherze
-
płn. psł. *pǫchyrjь, *pǫchorjь 'utwór błoniasty wypełniony cieczą, pęcherz, bąbel'
Formy prasłowiańskie od czasownika *pǫchati 'chuchać, dmuchać;ciężko oddychać, sapać; pęcznieć, nadymać się' z przyrostkiem *-yrjь / *-orjь (postać *pǫchati jest wtórna i obrazuje starą słowiańską oboczność *-u- / *-ǫ, por. psł. *puchati w identycznym znaczeniu); zob. puchnąć (Bor)