-
1.b
świadczący o postępowaniu zgodnie z własną wolą -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Usposobienie człowieka
cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności -
synonimy: wolny
hiperonimy: niezależny
-
- swobodny tekst; dobór, wybór; spacer, wjazd, wyjazd; styl, użytek; swobodna wypowiedź; migracja, wędrówka, żegluga; dyspozycja, inicjatywa, regulacja; aranżacja, improwizacja, kreacja, twórczość; decyzja, myśl, ocena, refleksja, wola; zmiana; ręka; swobodne prawo, uznanie, wejście, życie
- swobodny i demokratyczny, swobodny i dowolny, swobodny i niezależny
- swobodne wypowiadanie się, wyrażanie czegoś, wyznawanie czegoś; opuszczanie czegoś, przekraczanie granicy, przemieszczanie się; osiedlanie się; organizowanie się, stowarzyszanie się, zrzeszanie się; dysponowanie czymś, gospodarowanie czymś, korzystanie z czegoś, prowadzenie czegoś, rozporządzanie czymś, wykorzystywanie czegoś, zarządzanie czymś; tworzenie czegoś, wykonywanie czegoś; nabywanie czegoś, zatrudnianie kogoś; decydowanie o czymś, podejmowanie decyzji
- całkowicie, zupełnie swobodny
-
Przywódcy obu państw zapewniali również wszystkim narodom swobodny wybór formy rządów.
źródło: NKJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1996
Artykuł 12 i 13 Konwencji o Prawach Dziecka ratyfikowanej przez Polskę daje dzieciom prawo do swobodnego wypowiadania się i wyrażania własnych poglądów [...].
źródło: NKJP: Maria Łopatkowa: Krzywda zgodna z prawem, Gazeta Wyborcza, 1993-03-26
W owych niesprzyjających swobodnej twórczości czasach sternicy reżymu oczekiwali od satyry by „chłostała” i „piętnowała” wrogów ustroju [...].
źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004
[...] w jaki sposób uregulowana jest w prawie międzynarodowym kwestia swobodnej żeglugi statków państw trzecich przez Cieśninę Pilawską?
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 11.01.2001
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. swobodny
swobodny
swobodny
swobodne
swobodna
D. swobodnego
swobodnego
swobodnego
swobodnego
swobodnej
C. swobodnemu
swobodnemu
swobodnemu
swobodnemu
swobodnej
B. swobodnego
swobodnego
swobodny
swobodne
swobodną
N. swobodnym
swobodnym
swobodnym
swobodnym
swobodną
Ms. swobodnym
swobodnym
swobodnym
swobodnym
swobodnej
W. swobodny
swobodny
swobodny
swobodne
swobodna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. swobodni
swobodni
swobodne
swobodne
D. swobodnych
swobodnych
swobodnych
swobodnych
C. swobodnym
swobodnym
swobodnym
swobodnym
B. swobodnych
swobodnych
swobodnych
swobodne
N. swobodnymi
swobodnymi
swobodnymi
swobodnymi
Ms. swobodnych
swobodnych
swobodnych
swobodnych
W. swobodni
swobodni
swobodne
swobodne
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. swobodniejszy
swobodniejszy
swobodniejszy
swobodniejsze
swobodniejsza
D. swobodniejszego
swobodniejszego
swobodniejszego
swobodniejszego
swobodniejszej
C. swobodniejszemu
swobodniejszemu
swobodniejszemu
swobodniejszemu
swobodniejszej
B. swobodniejszego
swobodniejszego
swobodniejszy
swobodniejsze
swobodniejszą
N. swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszą
Ms. swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. swobodniejsi
swobodniejsi
swobodniejsze
swobodniejsze
D. swobodniejszych
swobodniejszych
swobodniejszych
swobodniejszych
C. swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszym
swobodniejszym
B. swobodniejszych
swobodniejszych
swobodniejszych
swobodniejsze
N. swobodniejszymi
swobodniejszymi
swobodniejszymi
swobodniejszymi
Ms. swobodniejszych
swobodniejszych
swobodniejszych
swobodniejszych
-
Zob. swoboda ; nowsze znaczenia przymiotnika to kalki semantyczne odpowiedników zach.europejskich, np. ang. free lifestyle, niem. freier Lebensstil - swobodne (wolne) życie; ang. free electron, niem. Freies Elektron, fr. l'électron libre - swobodny elektron