instrument pochodny

Instrument pochodny to rodzaj umowy finansowej między dwiema stronami, których płatności są zależne czy też „pochodzą” od tego, jak zachowuje się pewien uzgodniony czynnik bazowy, którym mogą być akcje, obligacje, waluty czy towary. Opcja daje posiadaczowi prawo, ale nie obowiązek, kupna bądź sprzedaży określonej liczby papierów wartościowych, walut lub towarów po uzgodnionej cenie w ustalonym terminie.

źródło: NKJP: Michael R. Sesit: J.P. Morgan oferuje ulepszoną wersję systemu kontroli ryzyka, Gazeta Wyborcza, 1995-03-20

Operacje na instrumentach pochodnych to zawieranie różnych umów, jakby zakładów, dotyczących kursów tzw. instrumentów bazowych. Mogą nimi być zarówno akcje spółek, kursy walut, a także indeksy giełdowe. Istotną zaletą instrumentów pochodnych jest to, że oprócz gry na wzrost, umożliwiają także grę i zarabianie na spadkach kursów.

źródło: NKJP: Marian Cholewiński: Gra opcjami, Dziennik Polski, 2005-10-17

Zasadniczym podobieństwem są procedury transakcji, zawieranych na giełdach instrumentów pochodnych i klasycznych oraz fakt, że jak sama nazwa wskazuje „instrumenty pochodne” zostały stworzone wtórnie w stosunku instrumentów już istniejących (np. akcja - jako udziałowy papier wartościowy, instrument rynku kapitałowego oraz opcja na zakup/sprzedaż akcji - instrument nie niosący sam w sobie praw majątkowych, uzależniony od kształtowania się kursu akcji, instrument pochodny).

źródło: NKJP: Małgorzata Janicka: Wpływ procesów prywatyzacyjnych na rozwój rynku kapitałowego w Polsce: lata 1990-1996, 2000

Teraz już dokładamy operacje na instrumentach pochodnych. To już jest dosyć skomplikowana działalność, na pewno niekojarząca się z taką klasyczną giełdą towarową, do której w Polsce przywykliśmy, bo na świecie handluje się wszystkim, wszystko jest towarem i na giełdach towarowych znajduje to odbicie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.09.2000