-
1.
przemieszczając się i naciskając swoim ciężarem na podłoże, powodować powstanie w nim podłużnych wgłębień -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
stan skupienia, trwałość materii -
- strumień, woda żłobi coś
- żłobić bruzdy, koleiny; koryto
- żłobić w ziemi
-
Przy wysokich temperaturach powierzchnie asfaltowe i asfaltowo-betonowe rozmiękają i ciężkie samochody w takiej nawierzchni żłobią koleiny [...].
źródło: NKJP: Beata Sypuła, (MECH): Żar leje się z nieba, Dziennik Zachodni, 2005-07-30
Dopiero w okolicach Piaseczna rzeka poszerza swój nurt, żłobi głębokie koryto pośród wyniosłego sosnowego lasu i przyciąga ludzkie osady.
źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Wielkie Rozdroże : ćwiczenia terenowe z archeologii wyobraźni, 2008
Przez dzielnicę przepływa rzeczka o nazwie Sudoł. Dawniej nikomu nie przeszkadzało, że spokojnie tu płynęła, żłobiąc teren.
źródło: NKJP: (AC): Degradacja przyrody, Gazeta Krakowska, 2006-10-10
Płynąc, woda żłobi i wypłukuje warstwy piaszczyste, które poniesione w dół tworzą namulisko u stóp skarpy.
źródło: NKJP: (AF): Jak zabezpieczyć groźne skalne osuwisko?, Gazeta Krakowska, 2002-11-06
Poruszając się zygzakiem, żłobił w piasku charakterystyczny ślad.
źródło: NKJP: Bartłomiej Misiniec: Gladiatorzy i piraci, 2009
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żłobię
żłobimy
2 os. żłobisz
żłobicie
3 os. żłobi
żłobią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żłobiłem
+(e)m żłobił
żłobiłam
+(e)m żłobiła
żłobiłom
+(e)m żłobiło
żłobiliśmy
+(e)śmy żłobili
żłobiłyśmy
+(e)śmy żłobiły
2 os. żłobiłeś
+(e)ś żłobił
żłobiłaś
+(e)ś żłobiła
żłobiłoś
+(e)ś żłobiło
żłobiliście
+(e)ście żłobili
żłobiłyście
+(e)ście żłobiły
3 os. żłobił
żłobiła
żłobiło
żłobili
żłobiły
bezosobnik: żłobiono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę żłobił
będę żłobić
będę żłobiła
będę żłobić
będę żłobiło
będę żłobić
będziemy żłobili
będziemy żłobić
będziemy żłobiły
będziemy żłobić
2 os. będziesz żłobił
będziesz żłobić
będziesz żłobiła
będziesz żłobić
będziesz żłobiło
będziesz żłobić
będziecie żłobili
będziecie żłobić
będziecie żłobiły
będziecie żłobić
3 os. będzie żłobił
będzie żłobić
będzie żłobiła
będzie żłobić
będzie żłobiło
będzie żłobić
będą żłobili
będą żłobić
będą żłobiły
będą żłobić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żłóbmy
2 os. żłób
żłóbcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żłobiłbym
bym żłobił
żłobiłabym
bym żłobiła
żłobiłobym
bym żłobiło
żłobilibyśmy
byśmy żłobili
żłobiłybyśmy
byśmy żłobiły
2 os. żłobiłbyś
byś żłobił
żłobiłabyś
byś żłobiła
żłobiłobyś
byś żłobiło
żłobilibyście
byście żłobili
żłobiłybyście
byście żłobiły
3 os. żłobiłby
by żłobił
żłobiłaby
by żłobiła
żłobiłoby
by żłobiło
żłobiliby
by żłobili
żłobiłyby
by żłobiły
bezosobnik: żłobiono by
bezokolicznik: żłobić
imiesłów przysłówkowy współczesny: żłobiąc
gerundium: żłobienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. żłobienie
żłobienia
D. żłobienia
żłobień
C. żłobieniu
żłobieniom
B. żłobienie
żłobienia
N. żłobieniem
żłobieniami
Ms. żłobieniu
żłobieniach
W. żłobienie
żłobienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: żłobiący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żłobiący
żłobiący
żłobiący
żłobiące
żłobiąca
D. żłobiącego
żłobiącego
żłobiącego
żłobiącego
żłobiącej
C. żłobiącemu
żłobiącemu
żłobiącemu
żłobiącemu
żłobiącej
B. żłobiącego
żłobiącego
żłobiący
żłobiące
żłobiącą
N. żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącą
Ms. żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żłobiący
żłobiący
żłobiące
żłobiące
D. żłobiących
żłobiących
żłobiących
żłobiących
C. żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
B. żłobiących
żłobiących
żłobiących
żłobiące
N. żłobiącymi
żłobiącymi
żłobiącymi
żłobiącymi
Ms. żłobiących
żłobiących
żłobiących
żłobiących
imiesłów przymiotnikowy bierny: żłobiony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żłobiony
żłobiony
żłobiony
żłobione
żłobiona
D. żłobionego
żłobionego
żłobionego
żłobionego
żłobionej
C. żłobionemu
żłobionemu
żłobionemu
żłobionemu
żłobionej
B. żłobionego
żłobionego
żłobiony
żłobione
żłobioną
N. żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobioną
Ms. żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żłobieni
żłobieni
żłobione
żłobione
D. żłobionych
żłobionych
żłobionych
żłobionych
C. żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionym
B. żłobionych
żłobionych
żłobionych
żłobione
N. żłobionymi
żłobionymi
żłobionymi
żłobionymi
Ms. żłobionych
żłobionych
żłobionych
żłobionych
odpowiednik aspektowy: wyżłobić
-
+ żłobić + CO + (w CZYM) -
Czasownik od rzeczownika żłób < psł. *želbъ 'żłób, koryto' (pie. *gelebh- / *glebh- 'skrobać, drążyć, żłobić')