-
2.
robić litery lub podłużne znaki na twardej powierzchni, przesuwając po niej ostrym narzędziem -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Język
pisanie -
Z nudów zaczęli żłobić scyzorykiem swoje inicjały na płocie.
źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954
[...] cały świat z zapartym tchem śledził ruchy grawera, który na najważniejszym klubowym trofeum z pasją artysty żłobił nazwę zwycięzcy [...].
źródło: NKJP: Rafał Musioł: Kosiarką po oczach, Dziennik Zachodni, 2009-05-29
W Palestynie pisano tuszem na kruchych skorupach glinianych, podczas gdy w Mezopotamii rylcem żłobiono znaki klinowe na grubych, wypalanych tabliczkach.
źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963
Wiele napisów nagrobnych można tu odczytać jedynie za pomocą rąk, wodząc palcami po zatartych rowkach, żłobionych kiedyś przez literników.
źródło: NKJP: Grosz dla umarłych, Dziennik Polski, 2001-05-05
Z uwagą przyglądał się smukłym, gęsto żłobionym kolumnom jońskim, których głowice kojarzyły mu się z zakręconymi rogami baranimi albo muszlami.
źródło: NKJP: (xx): Sprawdź się, gimnazjalisto, Dziennik Bałtycki, 2001-10-10
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żłobię
żłobimy
2 os. żłobisz
żłobicie
3 os. żłobi
żłobią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żłobiłem
+(e)m żłobił
żłobiłam
+(e)m żłobiła
żłobiłom
+(e)m żłobiło
żłobiliśmy
+(e)śmy żłobili
żłobiłyśmy
+(e)śmy żłobiły
2 os. żłobiłeś
+(e)ś żłobił
żłobiłaś
+(e)ś żłobiła
żłobiłoś
+(e)ś żłobiło
żłobiliście
+(e)ście żłobili
żłobiłyście
+(e)ście żłobiły
3 os. żłobił
żłobiła
żłobiło
żłobili
żłobiły
bezosobnik: żłobiono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę żłobił
będę żłobić
będę żłobiła
będę żłobić
będę żłobiło
będę żłobić
będziemy żłobili
będziemy żłobić
będziemy żłobiły
będziemy żłobić
2 os. będziesz żłobił
będziesz żłobić
będziesz żłobiła
będziesz żłobić
będziesz żłobiło
będziesz żłobić
będziecie żłobili
będziecie żłobić
będziecie żłobiły
będziecie żłobić
3 os. będzie żłobił
będzie żłobić
będzie żłobiła
będzie żłobić
będzie żłobiło
będzie żłobić
będą żłobili
będą żłobić
będą żłobiły
będą żłobić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żłóbmy
2 os. żłób
żłóbcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żłobiłbym
bym żłobił
żłobiłabym
bym żłobiła
żłobiłobym
bym żłobiło
żłobilibyśmy
byśmy żłobili
żłobiłybyśmy
byśmy żłobiły
2 os. żłobiłbyś
byś żłobił
żłobiłabyś
byś żłobiła
żłobiłobyś
byś żłobiło
żłobilibyście
byście żłobili
żłobiłybyście
byście żłobiły
3 os. żłobiłby
by żłobił
żłobiłaby
by żłobiła
żłobiłoby
by żłobiło
żłobiliby
by żłobili
żłobiłyby
by żłobiły
bezosobnik: żłobiono by
bezokolicznik: żłobić
imiesłów przysłówkowy współczesny: żłobiąc
gerundium: żłobienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. żłobienie
żłobienia
D. żłobienia
żłobień
C. żłobieniu
żłobieniom
B. żłobienie
żłobienia
N. żłobieniem
żłobieniami
Ms. żłobieniu
żłobieniach
W. żłobienie
żłobienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: żłobiący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żłobiący
żłobiący
żłobiący
żłobiące
żłobiąca
D. żłobiącego
żłobiącego
żłobiącego
żłobiącego
żłobiącej
C. żłobiącemu
żłobiącemu
żłobiącemu
żłobiącemu
żłobiącej
B. żłobiącego
żłobiącego
żłobiący
żłobiące
żłobiącą
N. żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącą
Ms. żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żłobiący
żłobiący
żłobiące
żłobiące
D. żłobiących
żłobiących
żłobiących
żłobiących
C. żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
żłobiącym
B. żłobiących
żłobiących
żłobiących
żłobiące
N. żłobiącymi
żłobiącymi
żłobiącymi
żłobiącymi
Ms. żłobiących
żłobiących
żłobiących
żłobiących
imiesłów przymiotnikowy bierny: żłobiony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żłobiony
żłobiony
żłobiony
żłobione
żłobiona
D. żłobionego
żłobionego
żłobionego
żłobionego
żłobionej
C. żłobionemu
żłobionemu
żłobionemu
żłobionemu
żłobionej
B. żłobionego
żłobionego
żłobiony
żłobione
żłobioną
N. żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobioną
Ms. żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żłobieni
żłobieni
żłobione
żłobione
D. żłobionych
żłobionych
żłobionych
żłobionych
C. żłobionym
żłobionym
żłobionym
żłobionym
B. żłobionych
żłobionych
żłobionych
żłobione
N. żłobionymi
żłobionymi
żłobionymi
żłobionymi
Ms. żłobionych
żłobionych
żłobionych
żłobionych
odpowiednik aspektowy: wyżłobić
-
+ żłobić + CO + (CZYM) + (na CZYM|w CZYM) -
Czasownik od rzeczownika żłób < psł. *želbъ 'żłób, koryto' (pie. *gelebh- / *glebh- 'skrobać, drążyć, żłobić')