osłaniać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

odgradzając się od czegoś, chronić się przed czymś niebezpiecznym, szkodliwym lub nieprzyjemnym

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

synonimy:

zasłaniać się

	Była naga, osłaniała się rękoma. źródło: NKJP: Ida Fink: Ślady, 1996
	Oczywiście i panowie, i panie mieli na głowach kapelusze, damy ponadto osłaniały się od słońca parasolką. źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004
	Według jednej z hipotez kobiety nie zauważyły samochodu przed wkroczeniem na jezdnię, bo osłaniały się parasolem przed ulewą. źródło: NKJP: (mc, szad): Śmiertelna nieuwaga, 2011
	Ludzie wracający z pola często właśnie takim snopkiem osłaniali się przed deszczem. źródło: NKJP: KAK: Kim był chłopiec z obrazu?, Gazeta Krakowska, 2004-11-08
	Znów musiałem się osłaniać przed ostrymi podmuchami wiatru, próbując iść tyłem [...]. źródło: NKJP: Zygmunt Kwiatkowski: Z krzyżem w kraju półksiężyca: nyszkur Allah - dzięki Bogu, 2010

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osłaniałem się +(e)m się osłaniał	osłaniałam się +(e)m się osłaniała	osłaniałom się +(e)m się osłaniało	osłanialiśmy się +(e)śmy się osłaniali	osłaniałyśmy się +(e)śmy się osłaniały
2 os.	osłaniałeś się +(e)ś się osłaniał	osłaniałaś się +(e)ś się osłaniała	osłaniałoś się +(e)ś się osłaniało	osłanialiście się +(e)ście się osłaniali	osłaniałyście się +(e)ście się osłaniały
3 os.	osłaniał się	osłaniała się	osłaniało się	osłaniali się	osłaniały się

bezosobnik: osłaniano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się osłaniał będę się osłaniać	będę się osłaniała będę się osłaniać	będę się osłaniało będę się osłaniać	będziemy się osłaniali będziemy się osłaniać	będziemy się osłaniały będziemy się osłaniać
2 os.	będziesz się osłaniał będziesz się osłaniać	będziesz się osłaniała będziesz się osłaniać	będziesz się osłaniało będziesz się osłaniać	będziecie się osłaniali będziecie się osłaniać	będziecie się osłaniały będziecie się osłaniać
3 os.	będzie się osłaniał będzie się osłaniać	będzie się osłaniała będzie się osłaniać	będzie się osłaniało będzie się osłaniać	będą się osłaniali będą się osłaniać	będą się osłaniały będą się osłaniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osłaniajmy się
2 os.	osłaniaj się	osłaniajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osłaniałbym się bym się osłaniał	osłaniałabym się bym się osłaniała	osłaniałobym się bym się osłaniało	osłanialibyśmy się byśmy się osłaniali	osłaniałybyśmy się byśmy się osłaniały
2 os.	osłaniałbyś się byś się osłaniał	osłaniałabyś się byś się osłaniała	osłaniałobyś się byś się osłaniało	osłanialibyście się byście się osłaniali	osłaniałybyście się byście się osłaniały
3 os.	osłaniałby się by się osłaniał	osłaniałaby się by się osłaniała	osłaniałoby się by się osłaniało	osłanialiby się by się osłaniali	osłaniałyby się by się osłaniały

bezosobnik: osłaniano by się

bezokolicznik: osłaniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: osłaniając się

gerundium: osłanianie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: osłaniający się

odpowiednik aspektowy: osłonić się

+

osłaniać się

+

(CZYM) + (od CZEGO | przed CZYM)

Zob. osłonić