osłonić się

  • odgradzając się od czegoś, ochronić się przed czymś niebezpiecznym, szkodliwym lub nieprzyjemnym
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    czynności i stany fizjologiczne

  • synonimy:  zasłonić się
  • Nie miał szans osłonić się kijem, nie mówiąc o skuteczności takiej osłony.

    źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

    Aspirant podczas zdarzenia doznał złamania kości śródręcza, co najprawdopodobniej było wynikiem uderzenia w grubą teczkę, którą próbował osłonić się napadnięty.

    źródło: NKJP: Tomasz Stodolny: Policjant pobił policjanta, Gazeta Krakowska, 2006-07-06

    Podniósł ręce ku twarzy obronnym gestem, jakby pragnął osłonić się od ciosu.

    źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Serpente w raju, 2001

    Aby osłonić się od wiatru odpowiednim parawanem, trzeba wydać 7 zł w wypożyczalni.

    źródło: NKJP: Grażyna Starzak: Plażowe życie, Dziennik Polski, 2005-08-06

    W zimne dni, aby osłonić się przed wiatrem, oczekujący na pociąg często chronili się w tym pomieszczeniu [...].

    źródło: NKJP: (ema): Bezpańskie ławki, Gazeta Krakowska, 2001-11-21

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. osłonię się
    osłonimy się
    2 os. osłonisz się
    osłonicie się
    3 os. osłoni się
    osłonią się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. osłoniłem się
    +(e)m się osłonił
    osłoniłam się
    +(e)m się osłoniła
    osłoniłom się
    +(e)m się osłoniło
    osłoniliśmy się
    +(e)śmy się osłonili
    osłoniłyśmy się
    +(e)śmy się osłoniły
    2 os. osłoniłeś się
    +(e)ś się osłonił
    osłoniłaś się
    +(e)ś się osłoniła
    osłoniłoś się
    +(e)ś się osłoniło
    osłoniliście się
    +(e)ście się osłonili
    osłoniłyście się
    +(e)ście się osłoniły
    3 os. osłonił się
    osłoniła się
    osłoniło się
    osłonili się
    osłoniły się

    bezosobnik: osłonięto się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. osłońmy się
    2 os. osłoń się
    osłońcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. osłoniłbym się
    bym się osłonił
    osłoniłabym się
    bym się osłoniła
    osłoniłobym się
    bym się osłoniło
    osłonilibyśmy się
    byśmy się osłonili
    osłoniłybyśmy się
    byśmy się osłoniły
    2 os. osłoniłbyś się
    byś się osłonił
    osłoniłabyś się
    byś się osłoniła
    osłoniłobyś się
    byś się osłoniło
    osłonilibyście się
    byście się osłonili
    osłoniłybyście się
    byście się osłoniły
    3 os. osłoniłby się
    by się osłonił
    osłoniłaby się
    by się osłoniła
    osłoniłoby się
    by się osłoniło
    osłoniliby się
    by się osłonili
    osłoniłyby się
    by się osłoniły

    bezosobnik: osłonięto by się

    bezokolicznik: osłonić się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: osłoniwszy się

    gerundium: osłonięcie się

    odpowiednik aspektowy: osłaniać się

  • bez ograniczeń + osłonić się +
    (CZYM) + (od CZEGO | przed CZYM)
  • Zob.  osłonić 

CHRONOLOGIZACJA:
1595, SPXVI
Data ostatniej modyfikacji: 14.12.2015