pachołek

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. sługa

  • 1.

    dawniej osoba, która usługiwała komuś
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    stosunki, grupy i organizacje społeczne


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Tradycja

    świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

    • konny, książęcy, miejski, starościański; zbrojny pachołek
    • pachołek i giermek; pachołkowie i czeladź
    • pachołkowie służą
    • kazać, nakazać, rozkazać pachołkom
    • wołać, zawołać pachołka
    • być pachołkiem
  • Po kolędzie chodziło wówczas pięć osób. Proboszczowi kolędę zbierał jego pachołek lub wynajęty chłop. Organista również wynajmował chłopa, a kościelny sam się obsługiwał.

    źródło: NKJP: Jolanta Flach: Jak to drzewiej pod Babią Górą bywało (cz. 2), Tygodnik Podhalański, 2000

    Miecznik był blady. Wodził oczami od niej do niego, od niego do niej, a twarz miał dziwnie zmienioną. Wreszcie skinął na pachołka, półgłosem wydał mu rozkaz.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

    Rycerz — wyposażony w tarczę i miecz — nie mógł sobie sam poradzić w wielu sytuacjach. Pachołkowie pomagali mu wspiąć się na grzbiet konia.

    źródło: NKJP: Violetta Grabek: Zbroja na miarę, Dziennik Zachodni, 2001-06-29

    Ponieważ młodzikowi zaczął sypać się zarost i korzystał już z usług golibrody, troszcząc się o gładkość policzków, skomponowałem specjalny płyn, w skład którego wchodziły odwary z szałwii, majeranku, bazylii, mięty, ruty i rozmarynu. Przykazałem pachołkom nacierać nim książęce oblicze po każdym goleniu, co dawało wielce zadowalające efekty.

    źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m1

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. pachołek
    pachołkowie
    rzadziej pachołcy
    ndepr
    pachołki
    depr
    D. pachołka
    pachołków
    C. pachołkowi
    pachołkom
    B. pachołka
    pachołków
    N. pachołkiem
    pachołkami
    Ms. pachołku
    pachołkach
    W. pachołku
    pachołkowie
    rzadziej pachołcy
    ndepr
    pachołki
    depr
  • płn. psł. *pacholъkъ 'chłopiec, sługa'

    W psł. też *pacholъ. Obie formy to zapewne rzeczowniki odczasownikowe od czasownika przedrostkowego *po-choliti 'otoczyć opieką' z właściwa archaicznym derywatom zamianą czasownikowego przedrostka po- na imienny pa- (Bor.).